Tozlu Sözlük
Sabır Temalı Atasözleri
Sabır temasına ait atasözleri listesi.
Rastgele Atasözü
Sabır Temalı Atasözleri
Abdala ‘kar yağıyor’ demişler, ‘titremeye hazırım (durmuşum)’ demiş
Atasözü: 'Abdala kar yağıyor demişler, titremeye hazırım demiş' - Hazırlıklı insan zorluklardan korkmaz.
Acele ile menzil alınmaz
Atasözü: 'Acele ile menzil alınmaz' - Sabırsız davranan, hedefe ulaşamaz.
Acele ile yürüyen yolda kalır
Atasözü: 'Acele ile yürüyen yolda kalır' - Sabırsız davranan kişi, hedefe ulaşamadan pes eder.
Acele işe şeytan karışır
Atasözü: 'Acele işe şeytan karışır' - Aceleyle yapılan işte hata ve aksilik eksik olmaz.
Acı acıyı keser, su sancıyı
Atasözü: 'Acı acıyı keser, su sancıyı' - Bir sıkıntı, bazen başka bir sıkıntıyı unutturabilir.
Acıkan doymam sanır, susayan kanmam sanır
Atasözü: 'Acıkan doymam sanır, susayan kanmam sanır' - İhtiyaç içindeki insan, doyacağını veya tatmin olacağını sanmaz.
Acıkmış kudurmuştan beterdir
Atasözü: 'Acıkmış kudurmuştan beterdir' - Aşırı açlık, insanı kontrolsüz ve saldırgan hale getirir.
Acından kimse ölmemiş
Atasözü: 'Acından kimse ölmemiş' - Geçici sıkıntılar yüzünden umutsuzluğa kapılmamak gerekir.
Aç aman bilmez, çocuk zaman bilmez
Atasözü: 'Aç aman bilmez, çocuk zaman bilmez' - İhtiyacını hisseden sabırsız olur.
Açılan solar, ağlayan güler
Atasözü: 'Açılan solar, ağlayan güler' - Hayatta her şeyin sonu vardır; mutluluk da hüzün de geçicidir.
Açın imanı olmaz
Atasözü: 'Açın imanı olmaz' - Aşırı ihtiyaç içindeki insanın sabrı ve inancı zayıflar.
Aç ölmez gözü kararır, susuz ölmez benzi sararır
Atasözü: 'Aç ölmez gözü kararır, susuz ölmez benzi sararır' - Zorluklar insanı yıpratır ama pes ettirmez.
Açtı ağzını, yumdu gözünü
Atasözü: 'Açtı ağzını, yumdu gözünü' - Birine öfkeyle, düşünmeden sert bir şekilde çıkışmak.
Ağaç yeşert meyve getirsin, oğlan büyüt ekmek getirsin
Atasözü: 'Ağaç yeşert meyve getirsin, oğlan büyüt ekmek getirsin' - Emek verilen şeyin karşılığı sabırla alınır.
Ağır git ki yol alasın
Atasözü: 'Ağır git ki yol alasın' - Acele etmeden, sabırla ilerleyen kişi sonunda başarıya ulaşır.
Ağır kazan geç kaynar
Atasözü: 'Ağır kazan geç kaynar' - Olgun insanlar karar vermekte yavaştır ama sonuçları sağlam olur.
Ağır ol, batman gel
Atasözü: 'Ağır ol, batman gel' - Acele etmeden, sağlam adımlarla ilerleyen kişi değer kazanır.
Ağrısız baş mezarda gerek
Atasözü: 'Ağrısız baş mezarda gerek' - Dertsiz, sıkıntısız insan ancak öldüğünde olur.
Ak gün ağartır, kara gün karartır
Atasözü: 'Ak gün ağartır, kara gün karartır' - İyi günler insanı sevindirir, kötü günler üzer.
Aklına geleni işleme, her ağacı taşlama
Atasözü: 'Aklına geleni işleme, her ağacı taşlama' - Her fikri uygulamak doğru değildir.
Akmasa da damlar
Atasözü: 'Akmasa da damlar' - Az ama sürekli kazanç, büyük ama geçici kazançtan iyidir.
Ala keçi her vakit püsküllü oğlak doğurmaz
Atasözü: 'Ala keçi her vakit püsküllü oğlak doğurmaz' - Her zaman en iyi sonuç alınmaz, şans her zaman yaver gitmez.
Allah dağına göre kar verir
Atasözü: 'Allah dağına göre kar verir' - İnsana, taşıyabileceği kadar yük veya sorumluluk verilir.
Allah sabırlı kulunu sever
Atasözü: 'Allah sabırlı kulunu sever' - Zorluklar karşısında sabreden insan Allah’ın sevgisini kazanır.
Allah sevdiğine dert verir
Atasözü: 'Allah sevdiğine dert verir' - Allah, sevdiği kullarını sabırla sınar ve olgunlaştırır.
Altı aylık seyislikle kırk yıllık fışkı karıştırılmaz
Atasözü: 'Altı aylık seyislikle kırk yıllık fışkı karıştırılmaz' - Deneyim kısa sürede kazanılmaz; tecrübe zaman ister.
Aramakla bulunmaz
Atasözü: 'Aramakla bulunmaz' - Kimi değerli şeyler emekle değil, nasiple elde edilir.
Arığa su gelene kadar kurbağanın gözü patlar
Atasözü: 'Arığa su gelene kadar kurbağanın gözü patlar' - İstenilen bir sonuca ulaşmak bazen çok uzun sürer, sabır gerektirir.
Arı kızdıranı sokar
Atasözü: 'Arı kızdıranı sokar' - Her canlının da bir dayanma sınırı vardır; fazla üzerine gidilirse karşılık verir.
At at oluncaya kadar sahibi mat olur
Atasözü: 'At at oluncaya kadar sahibi mat olur' - Bir şeyin olgunlaşması ya da işe yarar hale gelmesi zaman ve emek ister.
At yedi günde, it yediği günde (belli olur, semirir)
Atasözü: 'At yedi günde, it yediği günde belli olur' - Emekle kazanılanın değeri kalıcı, aniden gelenin etkisi geçicidir.
Ayı görmeden bayram etme
Atasözü: 'Ayı görmeden bayram etme' - Bir iş sonuçlanmadan sevinmek yanlıştır.
Az kaz, uz kaz, boyunca kaz
Atasözü: 'Az kaz, uz kaz, boyunca kaz' - İşi aceleye getirme, dikkatlice yap.
Bağ babadan, zeytin dededen kalmalı
Atasözü: 'Bağ babadan, zeytin dededen kalmalı' - Bazı değerli şeyler zamanla olgunlaşır, sabır ister.
Bağı ağlayanın yüzü güler
Atasözü: 'Bağı ağlayanın yüzü güler' - Emek eden, sabreden sonunda karşılığını alır.
Başa gelen çekilir
Atasözü: Başa gelen çekilir - Kişi, başına gelen zorluklara sabırla katlanmalıdır.
Bin tasa bir borç ödemez
Atasözü: Bin tasa bir borç ödemez - Kaygılanmak çözüm getirmez; eylem gerekir.
Bir çiçekle bahar (yaz) olmaz
Atasözü: Bir çiçekle bahar (yaz) olmaz - Tek bir iyi olay veya kişiyle kalıcı başarı sağlanmaz.
Bir karıyla bir koca, dırdır eder her gece
Atasözü: Bir karıyla bir koca, dırdır eder her gece - Evlilikte küçük tartışmalar doğaldır, önemli olan huzuru korumaktır.
Bir mum al da derdine yan
Atasözü: Bir mum al da derdine yan - İnsanın başına gelen dert için kendisinden başkası üzülmez.
Bir vuruşla ağaç devrilmez
Atasözü: 'Bir vuruşla ağaç devrilmez' – Büyük işler emek ve sabır ister.
Borç ödemekle (vermekle), yol yürümekle tükenir
Atasözü: 'Borç ödemekle, yol yürümekle tükenir' – Sabırla yapılan işler sonunda biter; sürekli çabayla her zorluk aşılır.
Bostan gök iken pazar(lık) yapılmaz
Atasözü: 'Bostan gök iken pazarlık yapılmaz' – Bir iş tamamlanmadan sonucuna güvenilmez; erken davranan yanılır.
Buğdayım var deme ambara girmeyince, oğlum var deme yoksulluğa ermeyince (düşmeyince)
Atasözü: 'Buğdayım var deme ambara girmeyince, oğlum var deme yoksulluğa ermeyince' – Gerçek sonuç ortaya çıkmadan övünülmemelidir.
Bükemediğin eli öp başına ko
Atasözü: 'Bükemediğin eli öp başına ko' – Üstesinden gelemeyeceğin güce karşı gelmek yerine kabullenmek gerekir.
Cana gelecek kaza (zarar) mala gelsin
Atasözü: 'Cana gelecek kaza mala gelsin' – Mal kaybı, can kaybından daha iyidir.
Canı kaymak isteyen mandayı yanında taşır
Atasözü: 'Canı kaymak isteyen mandayı yanında taşır' – Bir şeyin faydasını isteyen, zahmetine de katlanmak zorundadır.
Cefayı çekmeyen sefanın kadrini bilmez
Atasözü: 'Cefayı çekmeyen sefanın kadrini bilmez' – Zorluk yaşamayan kişi, rahatlığın değerini anlayamaz.
Civcivde gözün, et yemeye yüzün olsun
Atasözü: 'Civcivde gözün, et yemeye yüzün olsun' – Küçükten emek vermezsen, büyüyünce karşılığını bekleme.
Çekişilmeyince pekişilmez
Atasözü: 'Çekişilmeyince pekişilmez' – Zorluklar, ilişkileri ve bağları güçlendirir.
Çıkmadık candan umut kesilmez
Atasözü: 'Çıkmadık candan umut kesilmez' – Bir kişi hayatta olduğu sürece her şey mümkündür; umudu kaybetmemek gerekir.
Çıkmadık canda umut var
Atasözü: 'Çıkmadık canda umut var' – İnsan yaşadığı sürece her zaman umut vardır.
Çiftçinin karnını yarmışlar, kırk tane ‘gelecek yıl’ çıkmış
Atasözü: 'Çiftçinin karnını yarmışlar, kırk tane gelecek yıl çıkmış' – Çiftçi her zaman umudunu korur, geleceğe umutla bakar.
Çiğnemeden yutulmaz
Atasözü: 'Çiğnemeden yutulmaz' – Bir şeyin anlaşılması veya başarılması için üzerinde düşünmek ve emek vermek gerekir.
Çocuk düşe kalka büyür
Atasözü: 'Çocuk düşe kalka büyür' – İnsan, hatalarından ve deneyimlerinden öğrenerek olgunlaşır.
Çoğu gitti, azı kaldı
Atasözü: 'Çoğu gitti, azı kaldı' – Bir işin büyük kısmı tamamlandıysa, bitmesi yakındır.
Çok koşan çabuk (tez) yorulur
Atasözü: 'Çok koşan çabuk (tez) yorulur' – Aşırı çalışan veya acele eden kişi, kısa sürede tükenir.
Dağ başına kış gelir, insanın başına iş gelir
Atasözü: 'Dağ başına kış gelir, insanın başına iş gelir' – Hayatta zorluklar ve sıkıntılar kaçınılmazdır.
Dağ başından duman eksik olmaz
Atasözü: 'Dağ başından duman eksik olmaz' – Her yerin kendine göre bir sıkıntısı, her kişinin bir derdi vardır.
Dam dolusu tükenmiş, damlayan tükenmemiş
Atasözü: 'Dam dolusu tükenmiş, damlayan tükenmemiş' – Sürekli ve az miktarda gelen kazanç, bir seferde gelen büyük kazançtan daha değerlidir.
Damlaya damlaya göl olur
Atasözü: 'Damlaya damlaya göl olur' – Küçük birikimler zamanla büyük sonuçlar doğurur.
Değirmene gelen nöbet bekler
Atasözü: 'Değirmene gelen nöbet bekler' – Sırası gelen sabırla beklemeli, her işin bir zamanı vardır.
Derdi veren devasını da verir
Atasözü: 'Derdi veren devasını da verir' – Her sıkıntının bir çözümü vardır.
Dert gider amma yeri boş kalmaz
Atasözü: 'Dert gider amma yeri boş kalmaz' – Bir dert biter, yerine başka bir sıkıntı gelir.
Dertsiz baş (kul) olmaz
Atasözü: 'Dertsiz baş (kul) olmaz' – Her insanın az ya da çok bir derdi vardır.
Dertsiz baş terkide gerek
Atasözü: 'Dertsiz baş terkide gerek' – İnsanın tamamen dertsiz olması ancak ölümle mümkündür.
Dumansız baca olmaz, kahırsız koca olmaz
Atasözü: 'Dumansız baca olmaz, kahırsız koca olmaz' - Her şeyin bir kusuru, her evliliğin küçük sorunları vardır.
Durdu durdu, turnayı gözünden vurdu
Atasözü: 'Durdu durdu, turnayı gözünden vurdu' - Uzun süre bekledikten sonra çok başarılı bir iş yapmak.
Dünya bir, işi bin
Atasözü: 'Dünya bir, işi bin' - Hayatta insanın karşısına türlü türlü işler ve sorunlar çıkar.
Düş uykudan sonra olur (gelir)
Atasözü: 'Düş uykudan sonra olur' - Gerçekleşen şeylerin öncesinde bir hazırlık, bir süreç vardır.
Elifin hecesi var, gündüzün gecesi var
Atasözü: 'Elifin hecesi var, gündüzün gecesi var' - Her şeyin kolay görünen bir zorluğu, aydınlık bir karanlığı vardır.
El ile gelen düğün bayram
Atasözü: 'El ile gelen düğün bayram' - Bir sıkıntı herkes içinse, katlanmak kolay olur.
Elma da alma da demesini biliriz
Atasözü: 'Elma da alma da demesini biliriz' - İstediğimizde konuşmayı veya tepki vermeyi biliriz.
Er ekmeği er kursağında kalmaz
Atasözü: 'Er ekmeği er kursağında kalmaz' - Yiğidin hakkı er geç teslim edilir.
Erkekliğin onda dokuzu kaçmaktır
Atasözü: 'Erkekliğin onda dokuzu kaçmaktır' - Gerçek cesaret bazen geri çekilmeyi bilmektir.
Eşeği süren (tırmalayan) osuruğuna katlanır
Atasözü: 'Eşeği süren osuruğuna katlanır' - Bir işi yapan, onun sıkıntısına da katlanmalıdır.
Eşek (eşkin) eve gelmiş, yorga yolda kalmış
Atasözü: 'Eşek eve gelmiş, yorga yolda kalmış' - Bazen güçlü görünen başarısız olurken, zayıf görünen amacına ulaşabilir.
Ev alanla evlenene Allah yardım eder
Atasözü: 'Ev alanla evlenene Allah yardım eder' - Büyük sorumluluk alan kişiye Allah yardım eder.
Eyere de gelir semere de
Atasözü: 'Eyere de gelir semere de' - İnsanın başına iyi de gelir kötü de; hayatın inişli çıkışlı olduğunu anlatır.
Fukara tavuğu bir yumurtlar
Atasözü: 'Fukara tavuğu bir yumurtlar' - Yoksulun kazancı az olur, işinde bereket bulmakta zorlanır.
Geceler gebedir
Atasözü: 'Geceler gebedir' - Her gecenin sabahında yeni bir olay doğabilir.
Geç olsun da güç olmasın
Atasözü: 'Geç olsun da güç olmasın' - Bir işin geç olmasındansa zor olmasından kaçınmak daha iyidir.
Geldik yüze, çıktık düze
Atasözü: 'Geldik yüze çıktık düze' - Zorluklar geride kaldı, rahat döneme geçildi.
Geleceği varsa göreceği de var
Atasözü: 'Geleceği varsa göreceği de var' - Zaman her şeyi gösterir, kimsenin yaptığı yanına kalmaz.
Gelin eşikte, oğlan beşikte
Atasözü: 'Gelin eşikte, oğlan beşikte' - Erken yaşta yapılan işler olgunlaşmadan sonuçlanmaz.
Gökten ne yağdı da yer kabul etmedi
Atasözü: 'Gökten ne yağdı da yer kabul etmedi' - İnsanoğlu her şeye alışır, hayat her türlü zorluğu kabullenir.
Göle su gelinceye kadar kurbağanın gözü patlar
Atasözü: 'Göle su gelinceye kadar kurbağanın gözü patlar' - Bir şeyin olmasını bekleyen kişi sabırsızlıktan tükenir.
Gördün deli, savul geri!
Atasözü: 'Gördün deli, savul geri!' - Akılsız ve dengesiz insanlardan uzak dur.
Göründü Sivas’ın bağları
Atasözü: 'Göründü Sivas’ın bağları' - Yolun sonuna gelindi, hedef artık yakın.
Göz görür, gönül katlanır
Atasözü: 'Göz görür, gönül katlanır' - İnsan bazen mecburen hoşlanmadığı şeye katlanır.
Gül dalından odun, beslemeden kadın olmaz
Atasözü: 'Gül dalından odun, beslemeden kadın olmaz' - Güzel ve olgun insan emek ister.
Gül dikensiz olmaz
Atasözü: 'Gül dikensiz olmaz' - Her güzelliğin bir zorluğu vardır.
Gülü seven dikenine katlanır
Atasözü: 'Gülü seven dikenine katlanır' - Sevilen şeyin zorluğuna da tahammül edilir.
Gün doğmadan kimliği söylenmez
Atasözü: 'Gün doğmadan kimliği söylenmez' - Her şeyin zamanı gelmeden ortaya çıkmaz.
Gün doğmadan neler doğar
Atasözü: 'Gün doğmadan neler doğar' - Zaman içinde beklenmedik olaylar olabilir.
Gün ola harman ola
Atasözü: 'Gün ola harman ola' - Zaman her şeyin ilacıdır, beklemek gerekir.
Gürültü istemeyen kazancı (bakırcı) dükkânına girmez (hırkasını başına çeker)
Atasözü: 'Gürültü istemeyen kazancı dükkânına girmez' - Her ortamın kendine özgü koşulları vardır, onlara katlanmasını bilmelisin.
Hak yerde kalmaz
Atasözü: 'Hak yerde kalmaz' - Adalet sonunda yerini bulur, haksızlık kalıcı olmaz.
Hak yerini bulur (yerde kalmaz)
Atasözü: 'Hak yerini bulur (yerde kalmaz)' - Doğruluk ve adalet er ya da geç ortaya çıkar.
Hamama giren terler
Atasözü: 'Hamama giren terler' - Bir işe giren kişi o işin gerektirdiği zahmete katlanmalıdır.
Hastalık kantarla girer, miskalle çıkar
Atasözü: 'Hastalık kantarla girer, miskalle çıkar' - Hastalığa yakalanmak kolay, iyileşmek zordur.
Hastalık sağlık bizim için
Atasözü: 'Hastalık sağlık bizim için' - İyilik de kötülük de insan içindir; her durum hayatın bir parçasıdır.
Hastaya bakmaktan hasta olması yeğdir
Atasözü: 'Hastaya bakmaktan hasta olması yeğdir' - Ağır ve uzun süren bakıcılıktan, hastalığı yaşamak bazen daha kolaydır.
Her çok azdan olur
Atasözü: 'Her çok azdan olur' - Büyük şeyler, küçük birikimlerle oluşur.
Her düşüş, bir öğreniş
Atasözü: 'Her düşüş, bir öğreniş' - Her hata veya başarısızlık, insana bir ders kazandırır.
Her gün bir olmaz
Atasözü: 'Her gün bir olmaz' - Hayatta her gün aynı olmaz; zamanla şartlar değişir.
Her işte bir hayır vardır
Atasözü: 'Her işte bir hayır vardır' - Olumsuz görünen olayların bile sonunda iyi bir yönü olabilir.
Herkesin ağzı torba değil ki büzesin
Atasözü: 'Herkesin ağzı torba değil ki büzesin' - İnsanların konuşmasını engelleyemezsin; herkes istediğini söyler.
Her şeyin vakti var, horoz bile vaktinde öter
Atasözü: 'Her şeyin vakti var, horoz bile vaktinde öter' - Her işin yapılacağı uygun bir zamanı vardır.
Her yokuşun bir inişi, her inişin bir yokuşu vardır
Atasözü: 'Her yokuşun bir inişi, her inişin bir yokuşu vardır' - Hayatta zorluklar ve kolaylıklar birbirini takip eder.
Her zaman gemicinin istediği rüzgâr esmez
Atasözü: 'Her zaman gemicinin istediği rüzgâr esmez' - Hayat her zaman insanın istediği gibi gitmez.
Hızlı sağanak tez geçer
Atasözü: 'Hızlı sağanak tez geçer' - Ani gelen şeyler çabuk kaybolur.
Irak yerin haberini kervan getirir
Atasözü: 'Irak yerin haberini kervan getirir' - Uzakta olanın haberi geç gelir.
Irmaktan geçerken at değiştirilmez
Atasözü: 'Irmaktan geçerken at değiştirilmez' - Zor bir durumdayken yöntem veya lider değişmez.
İki dinle bir söyle
Atasözü: 'İki dinle bir söyle' - Konuşmadan önce düşün, aceleyle konuşma.
İki kulak bir dil için
Atasözü: 'İki kulak bir dil için' - İnsan çok dinlemeli, az konuşmalıdır.
İncir babadan, zeytin dededen
Atasözü: 'İncir babadan, zeytin dededen' - Bazı işlerin meyvesi uzun yıllar sonra alınır.
İş anlatılıncaya kadar baş elden gider
Atasözü: 'İş anlatılıncaya kadar baş elden gider' - Bir işi anlatmak bazen o işi yapmaktan daha zor olur.
İşemekle deniz pis olmaz
Atasözü: 'İşemekle deniz pis olmaz' - Küçük kötülükler, büyük bir bütünü bozamaz.
İş olacağına varır
Atasözü: 'İş olacağına varır' - Ne yapılırsa yapılsın, kaderde ne varsa o olur.
İtle dalaşmaktan çalıyı dolaşmak yeğdir
Atasözü: 'İtle dalaşmaktan çalıyı dolaşmak yeğdir' - Kötüyle uğraşmak yerine uzak durmak daha iyidir.
İt ürür, kervan yürür
Atasözü: 'İt ürür, kervan yürür' - Boş konuşanlara aldırmadan işine devam et.
İven kız ere varmaz, varsa da baht bulmaz
Atasözü: 'İven kız ere varmaz, varsa da baht bulmaz' - Aceleyle yapılan işten hayır gelmez.
İyi iş altı ayda çıkar
Atasözü: 'İyi iş altı ayda çıkar' - Güzel sonuçlar zamanla ortaya çıkar.
İyiliğe iyilik her kişinin kârı, kötülüğe iyilik er kişinin kârı
Atasözü: 'İyiliğe iyilik her kişinin kârı, kötülüğe iyilik er kişinin kârı' - İyiliğe iyilik yapmak kolay, kötülüğe iyilik yapmak olgunluk ister.
Kalendere ‘kış geliyor’ demişler, ‘titremeye hazırım’ diye cevap vermiş
Atasözü: 'Kalendere kış geliyor demişler, titremeye hazırım demiş' - Zorluklara alışmış kişi sıkıntılardan korkmaz.
Kara gün kararıp kalmaz
Atasözü: 'Kara gün kararıp kalmaz' - Kötü günler sonsuza kadar sürmez.
Karaman’ın koyunu sonra çıkar oyunu
Atasözü: 'Karaman’ın koyunu sonra çıkar oyunu' - Gerçekler zamanla ortaya çıkar.
Kâr eden ar etmez
Atasözü: 'Kâr eden ar etmez' - Kazanç sağlayan kişi şikayet etmez.
Karının saçlısı, tarlanın taşlısı
Atasözü: 'Karının saçlısı, tarlanın taşlısı' - Zahmetli olan bereketli olur.
Kar ne kadar çok yağsa yaza kalmaz
Atasözü: 'Kar ne kadar çok yağsa yaza kalmaz' - Hiçbir sıkıntı sonsuza kadar sürmez.
Karpuz kabuğunu görmeden denize girme
Atasözü: 'Karpuz kabuğunu görmeden denize girme' - Zamanı gelmeden işe kalkışma.
Kavgada yumruk sayılmaz
Atasözü: 'Kavgada yumruk sayılmaz' - Kavgada küçük şeyler önemsenmez.
Keçi kurttan kurtulsa gergedan olur
Atasözü: 'Keçi kurttan kurtulsa gergedan olur' - Bir tehlikeden kurtulan, daha büyük bir sorunla karşılaşabilir.
Keskin sirke küpüne (kabına) zarar
Atasözü: 'Keskin sirke küpüne (kabına) zarar' - Öfke ve hiddet, sahibine zarar verir.
Kırk gün taban eti, bir gün av eti
Atasözü: 'Kırk gün taban eti, bir gün av eti' – Emek olmadan kazanç olmaz.
Kısmet gökten zembille inmez
Atasözü: 'Kısmet gökten zembille inmez' – Hiçbir şey emeksiz elde edilmez.
Kısmetten fazlası olmaz
Atasözü: 'Kısmetten fazlası olmaz' – İnsan, kaderinde yazılandan fazlasını elde edemez.
Koç yiğit bunalıp ölmez
Atasözü: 'Koç yiğit bunalıp ölmez' – Gerçek cesur kişi zorluk karşısında yılmaz.
Köpeğe dalaşmaktan çalıyı dolanmak yeğdir
Atasözü: 'Köpeğe dalaşmaktan çalıyı dolanmak yeğdir' – Kavgadan kaçınmak, zarardan iyidir.
Köpekle dalaşmaktan çalıyı dolaşmak yeğdir
Atasözü: 'Köpekle dalaşmaktan çalıyı dolaşmak yeğdir' – Gereksiz tartışmadan kaçınmak en iyisidir.
Köprüden (köprüyü) geçinceye kadar ayıya dayı derler
Atasözü: 'Köprüden geçinceye kadar ayıya dayı derler' – Zor durumda olan kişi, çıkarı için alttan alır.
Kötü söz insanı dininden çıkarır
Atasözü: 'Kötü söz insanı dininden çıkarır' – Kötü söz, insanı öfkelendirir ve büyük hatalara sürükler.
Kul kullanan, bir gözünü kör bir kulağını sağır etmeli
Atasözü: 'Kul kullanan, bir gözünü kör bir kulağını sağır etmeli' - İş yaptıran, çalışanının kusurunu görmezden gelmelidir.
Kul sıkışmayınca Hızır yetişmez
Atasözü: 'Kul sıkışmayınca Hızır yetişmez' - İnsan zor durumda kalmadan yardım veya çözüm gelmez.
Kurcalama sivilceyi, sivilceyi kurcalama çıban edersin
Atasözü: 'Kurcalama sivilceyi çıban edersin' - Küçük sorunları büyütmek büyük zarara yol açar.
Lokma çiğnenmeden yutulmaz
Atasözü: 'Lokma çiğnenmeden yutulmaz' - Her işin bir yöntemi ve aşaması vardır.
Mart çıkmadıkça dert çıkmaz
Atasözü: 'Mart çıkmadıkça dert çıkmaz' - Mart ayı bitmeden bahar gelmez, zorluklar sona ermez.
Merdiven basamak basamak çıkılır
Atasözü: 'Merdiven basamak basamak çıkılır' - Başarı birden değil, aşama aşama elde edilir.
Meyve veren ağaç taşlanır
Atasözü: 'Meyve veren ağaç taşlanır' - Başarılı insanlar genellikle kıskanılır veya eleştirilir.
Milletin ağzı torba değil ki büzesin
Atasözü: 'Milletin ağzı torba değil ki büzesin' - İnsanların konuşmasını engelleyemezsin, herkes istediğini söyler.
Nereye gitsen okka dört yüz dirhem
Atasözü: 'Nereye gitsen okka dört yüz dirhem' - Nereye gidersen git, hayatın temel gerçekleri değişmez.
Öfke baldan tatlıdır
Atasözü: 'Öfke baldan tatlıdır' - Öfke anlık bir zevk verse de sonu pişmanlıktır.
Öfke ile kalkan ziyanla (zararla) oturur
Atasözü: 'Öfke ile kalkan ziyanla oturur' - Öfkeyle yapılan işin sonu zararla biter.
Ölenle ölünmez
Atasözü: 'Ölenle ölünmez' - Yakınını kaybetmek acıdır ama hayat devam eder.
Ölme eşeğim, ölme (yaza yonca bitecek)
Atasözü: 'Ölme eşeğim ölme, yaza yonca bitecek' - Umutlar çok uzak bir geleceğe ertelendiğinde anlamsız olur.
Ölümü gören hastalığa razı olur
Atasözü: 'Ölümü gören hastalığa razı olur' - Daha büyük bir kötülük görünce, küçük olana razı olunur.
Papaz her gün pilav yemez
Atasözü: 'Papaz her gün pilav yemez' - İnsanın her zaman istediği gibi yaşaması mümkün değildir.
Para ile değil, sıra ile
Atasözü: 'Para ile değil sıra ile' - Her işin bir zamanı ve düzeni vardır; para her şeyi çözmez.
Parayı zaptetmek deliyi zaptetmekten zor
Atasözü: 'Parayı zaptetmek deliyi zaptetmekten zor' - Parayı tutmak, kazanmak kadar zordur.
Rahat ararsan mezarda
Atasözü: 'Rahat ararsan mezarda' - Dünyada tam huzur bulmak imkânsızdır.
Rahvan at kendini yorar
Atasözü: 'Rahvan at kendini yorar' - Ağırdan alan, temkinli görünen de sonunda yorulur.
Rençber kırk yılda, tüccar kırk günde
Atasözü: 'Rençber kırk yılda, tüccar kırk günde' - Ticaretle uğraşan kısa sürede kazanç sağlar, emekçi ise uzun sürede.
Rüzgârlı havanın kuytusu, yağmurlu havanın uykusu
Atasözü: 'Rüzgârlı havanın kuytusu, yağmurlu havanın uykusu' - Her şeyin uygun bir zamanı ve ortamı vardır.
Sabah ola, hayrola
Atasözü: 'Sabah ola, hayrola' - Sabırla beklemek bazen en iyi çözümdür.
Sabır acıdır, meyvesi tatlıdır
Atasözü: 'Sabır acıdır, meyvesi tatlıdır' - Sabretmek zordur ama sonucu güzeldir.
Sabırla koruk helva olur, dut yaprağı atlas
Atasözü: 'Sabırla koruk helva olur, dut yaprağı atlas' - Zamanla ve sabırla her şey olgunlaşır, güzelleşir.
Sabreden derviş muradına ermiş
Atasözü: 'Sabreden derviş muradına ermiş' - Sabırla bekleyen sonunda amacına ulaşır.
Sabreyle işine, hayır gelsin başına
Atasözü: 'Sabreyle işine, hayır gelsin başına' - Sabırla çalış, sonunda iyilik seni bulur.
Sabrın sonu selamettir
Atasözü: 'Sabrın sonu selamettir' - Sabır gösterenin sonunda rahatlığa kavuşacağı anlatılır.
Sana taşla vurana sen aşla (ekmekle, pamukla) var (dokun)
Atasözü: 'Sana taşla vurana sen aşla (ekmekle, pamukla) var (dokun)' - Kötülüğe iyilikle karşılık vermek erdemdir.
Sarhoşa dokunma, kendi yıkılsın
Atasözü: 'Sarhoşa dokunma, kendi yıkılsın' - Kendi hatasının sonucunu kişi kendi yaşamalıdır.
Sarımsak da acı ama evde lazım bir dişi
Atasözü: 'Sarımsak da acı ama evde lazım bir dişi' - Bazı şeyler hoş olmasa da gereklidir.
Satılık ziftin olsun, Selânikten kel gelir
Atasözü: 'Satılık ziftin olsun, Selânikten kel gelir' - Uygun alıcı her yerden bulunabilir.
Sayılı günler tez geçer
Atasözü: 'Sayılı günler tez geçer' - Beklenen veya süreli durumlar çabuk biter.
Sel gider, kum kalır
Atasözü: 'Sel gider, kum kalır' - Olaylar geçer, geriye kalıcı olan sonuçlar kalır.
Sen bilirsin deyince (değirmende) kavga olmaz
Atasözü: 'Sen bilirsin deyince kavga olmaz' - Tartışmadan kaçınmak, uzlaşmayı kolaylaştırır.
Su bulanmayınca durulmaz
Atasözü: 'Su bulanmayınca durulmaz' - Bazı şeyler düzelmeden önce karışıklık yaşanır.
Su yatağını bulur
Atasözü: 'Su yatağını bulur' - Her şey sonunda olması gereken yere varır.
Sür git dememişler, gör geç demişler
Atasözü: 'Sür git dememişler, gör geç demişler' - Bazı şeyleri büyütmeden sabırla geçmek en doğrusudur.
Tarlanın taşlısı, karının (kadının) saçlısı
Atasözü: 'Tarlanın taşlısı, karının saçlısı' - Görünüşte kusurlu olan bazen daha değerlidir.
Tarlanın taşlısı, kızın saçlısı, öküzün (ineğin) başlısı
Atasözü: 'Tarlanın taşlısı, kızın saçlısı, öküzün başlısı' - Bazı eksiklikler, gerçekte faydalı olabilir.
Tarlayı taşlı, kızı kardeşli yerden almalı
Atasözü: 'Tarlayı taşlı, kızı kardeşli yerden almalı' - Zahmetli işin ve aile bağlısı insanın değeri olur.
Tarlayı taşlı yerden, kızı kardaşlı yerden
Atasözü: 'Tarlayı taşlı yerden, kızı kardaşlı yerden' - Zahmetli şey genelde bereketli olur.
Tay yetişmedikçe ata paha biçilmez
Atasözü: 'Tay yetişmedikçe ata paha biçilmez' - Potansiyel, ortaya çıkmadan değeri anlaşılmaz.
Tekkeyi bekleyen çorbayı içer
Atasözü: 'Tekkeyi bekleyen çorbayı içer' - Sabreden ve emek veren kişi sonunda karşılığını alır.
Temiz iş altı ayda çıkar
Atasözü: 'Temiz iş altı ayda çıkar' - Dürüst ve özenli yapılan iş zaman alır ama kalıcı olur.
Terazi tartıyla, her şey vaktiyle
Atasözü: 'Terazi tartıyla, her şey vaktiyle' - Her işin bir ölçüsü ve zamanı vardır.
Terazi var, tartı var, her şeyin bir vakti var
Atasözü: 'Terazi var, tartı var, her şeyin bir vakti var' - Her şeyin bir zamanı ve hesabı vardır, sabır gerekir.
Tevekkelin gemisi batmaz (eşeğini kurt yemez)
Atasözü: 'Tevekkelin gemisi batmaz' - Allah’a güvenen kişi zarar görmez, kaderine teslim olan korunur.
Umut, fakirin (garibin) ekmeğidir
Atasözü: 'Umut fakirin ekmeğidir' - Umutsuz yaşanmaz; yoksulun tek dayanağı umuttur.
Uzak menzile yavaş gitmeli
Atasözü: 'Uzak menzile yavaş gitmeli' - Büyük hedefler sabırla ve dikkatle ulaşılır.
Vardığın yer körse, sen de bir gözünü kapa
Atasözü: 'Vardığın yer körse, sen de bir gözünü kapa' - Uyum sağlamak bazen en doğru davranıştır.
Yaman komşu, yaman avrat, yaman at; birinden göç, birin boşa, birin sat
Atasözü: 'Yaman komşu, yaman avrat, yaman at; birinden göç, birin boşa, birin sat' - Hayatta huzur için zararlı unsurlardan uzak durmak gerekir.
Yar, yakıldığı gün tozar
Atasözü: 'Yar, yakıldığı gün tozar' - Acı en çok taze iken hissedilir, zamanla hafifler.
Yatan (hasta yatan) ölmez, eceli yeten ölür
Atasözü: 'Yatan (hasta yatan) ölmez, eceli yeten ölür' - Her ölüm kendi zamanı geldiğinde olur.
Yavaş atın tekmesi yavuz olur
Atasözü: 'Yavaş atın tekmesi yavuz olur' - Sakin görünen kişiden de güçlü tepki gelebilir.
Yeğniyi yel alır, ağır yerinde kalır
Atasözü: 'Yeğniyi yel alır, ağır yerinde kalır' - Dayanıksız olan kaybolur, sağlam olan ayakta kalır.
Yel gibi gelen, sel gibi gider
Atasözü: 'Yel gibi gelen, sel gibi gider' - Hızla gelen şey, aynı hızla kaybolur.
Yerde yatan yumurta, gökte uçan kuş olur
Atasözü: 'Yerde yatan yumurta, gökte uçan kuş olur' - Zamanla değersiz görülen şey kıymet kazanabilir.
Yetişemediğin köyün alt tarafında (beri yanında) yat
Atasözü: 'Yetişemediğin köyün alt tarafında (beri yanında) yat' - Ulaşamayacağın şeyi zorlamamak gerekir.
Yiğit yarasına yiğit katlanır
Atasözü: 'Yiğit yarasına yiğit katlanır' - Güçlü insan, başına gelen sıkıntıya sabırla dayanır.
Yoğun incelene kadar, ince süzülür
Atasözü: 'Yoğun incelene kadar, ince süzülür' - Zamanla her şey olgunlaşır, sabırla zorluk aşılır.
Yol yürümekle, borç ödemekle (vermekle) biter
Atasözü: 'Yol yürümekle, borç ödemekle (vermekle) biter' - Zor görünen işler, sabırla ve adım adım tamamlanır.
Yumuşak huylu atın çiftesi pek olur
Atasözü: 'Yumuşak huylu atın çiftesi pek olur' - Sakin görünen kişiler, öfkelendiklerinde çok sert tepki verebilir.
Yük altında (yüklü) eşek anırmaz
Atasözü: 'Yük altında (yüklü) eşek anırmaz' - Gerçekten ağır iş yükü olan kişi, yakınmaya vakit bulamaz.
Zahmetsiz rahmet olmaz
Atasözü: 'Zahmetsiz rahmet olmaz' - Emek harcamadan kazanç elde edilemez.
Zora dağlar dayanmaz
Atasözü: 'Zora dağlar dayanmaz' - Gerçek zorluk karşısında en güçlü şeyler bile çöker.
Zurnada peşrev olmaz, ne çıkarsa bahtına
Atasözü: 'Zurnada peşrev olmaz, ne çıkarsa bahtına' - Bazı işlerde hazırlık yapılmadan, ne olursa kabullenmek gerekir.
Züğürt olup düşmektense uyuz olup kaşınmak yeğdir
Atasözü: 'Züğürt olup düşmektense uyuz olup kaşınmak yeğdir' - Ağır zarar görmektense küçük sıkıntılar çekmek daha iyidir.