Tozlu Sözlük
Davranış Temalı Atasözleri
Davranış temasına ait atasözleri listesi.
Rastgele Atasözü
Davranış Temalı Atasözleri
Abdal ata binince bey oldum sanır, şalgam aşa girince yağ oldum sanır
Atasözü: 'Abdal ata binince bey oldum sanır, şalgam aşa girince yağ oldum sanır' - Değeri veya konumu değişen kişi, kendini olduğundan üstün görür.
Aç esner, âşık gerinir
Atasözü: 'Aç esner, âşık gerinir' - İnsan içindeki durumu davranışlarıyla belli eder.
Ağır ağır demeli, çabuk çabuk yemeli
Atasözü: 'Ağır ağır demeli, çabuk çabuk yemeli' - Konuşurken düşünerek, iş yaparken ise kararlı olmak gerekir.
Ahmağa yüz, abdala söz vermeye gelmez
Atasözü: 'Ahmağa yüz, abdala söz vermeye gelmez' - Akılsız veya anlayışsız kişiye fırsat vermemek gerekir.
Akçe akıl öğretir, don yürüyüş
Atasözü: 'Akçe akıl öğretir, don yürüyüş' - Para, insanın davranışlarını ve düşüncesini değiştirir.
Alışmış kudurmuştan beterdir
Atasözü: 'Alışmış kudurmuştan beterdir' - Kötü bir alışkanlık, doğuştan gelen huylardan bile daha zor bırakılır.
Aslan yatağından (yattığı yerden) bellidir (belli olur)
Atasözü: 'Aslan yatağından belli olur' - İnsanın karakteri ve değeri, davranışlarından anlaşılır.
Ayağının bastığı yerde ot bitmez
Atasözü: 'Ayağının bastığı yerde ot bitmez' - Zarar veren veya uğursuz kişi gittiği yerde huzur bırakmaz.
Ayının kırk türküsü var, kırkı da ahlat üstüne
Atasözü: 'Ayının kırk türküsü var, kırkı da ahlat üstüne' - İnsan her durumda aynı konuya takılı kalırsa gelişemez.
Bacak kadar boyu var, türlü türlü huyu var
Atasözü: 'Bacak kadar boyu var, türlü türlü huyu var' - Küçük yaşta olmasına rağmen çok yönlü davranışları olan kişiyi tanımlar.
Bıçağı kestiren kendi suyu, insanı sevdiren kendi huyu
Atasözü: 'Bıçağı kestiren kendi suyu, insanı sevdiren kendi huyu' – İnsanın değerini belirleyen, kendi davranışları ve karakteridir.
Bir tutam ot deveye hendek atlatır
Atasözü: Bir tutam ot deveye hendek atlatır - Küçük bir çıkar, büyük bir işi bile yaptırabilir.
Bir yemem diyenden kork, bir oturmam diyenden
Atasözü: 'Bir yemem diyenden kork, bir oturmam diyenden' – İnsanın sözleriyle değil, davranışlarıyla ölçülmesi gerektiğini anlatır.
Bizim gelin bizden kaçar, tutar ellere başını açar
Atasözü: 'Bizim gelin bizden kaçar, tutar ellere başını açar' – İnsanın kendi çevresindekilere mesafeli, yabancılara ise daha yakın davranabileceğini anlatır.
Bok boku kenefte bulur
Atasözü: 'Bok boku kenefte bulur' – Kötü insanlar genellikle birbirlerini bulur.
Bostana dadanan eşeğin kuyruğu, kulağı olmaz
Atasözü: 'Bostana dadanan eşeğin kuyruğu kulağı olmaz' – Hırsızlık veya kötü alışkanlık kişinin sonunu hazırlar.
Boşboğazı ateşe atmışlar, odunum yaş (az) demiş
Atasözü: 'Boşboğazı ateşe atmışlar, odunum yaş demiş' – Gevezelik eden kişi, en zor durumda bile konuşmaktan geri durmaz.
Boş eşek yorga gider
Atasözü: 'Boş eşek yorga gider' – Boş gezen, tembel insan kendini işe yarar göstermek için gereksiz işlere karışır.
Boyuma göre (boyumca) boy buldum, huyuma göre (huyumca) huy bulmadım
Atasözü: 'Boyuma göre boy buldum, huyuma göre huy bulmadım' – Fiziksel olarak uygun biri bulunabilir ama karakter uyumu her zaman kolay değildir.
Bozacının şahidi şıracı
Atasözü: 'Bozacının şahidi şıracı' – Birbirini kayıran veya çıkar ilişkisi içinde olan kişilerin tanıklığı güvenilmez.
Böyle başa böyle tıraş
Atasözü: 'Böyle başa böyle tıraş' – Davranışa uygun karşılık verilir; kişi ne yaparsa karşılığını ona göre alır.
Buğday ekmeğin yoksa buğday dilin de mi yok?
Atasözü: 'Buğday ekmeğin yoksa buğday dilin de mi yok?' – Yoksul olsan bile sözlerinle incelik gösterebilirsin.
Bu kadar kusur kadı kızında da bulunur
Atasözü: 'Bu kadar kusur kadı kızında da bulunur' – Hiç kimse mükemmel değildir; küçük hatalar hoşgörüyle karşılanmalıdır.
Buldukça bunar (bulmuş da bunuyor)
Atasözü: 'Buldukça bunar' – Bazı insanlar sahip oldukça daha da huzursuz olurlar.
Bu ne perhiz bu ne lahana turşusu!
Atasözü: 'Bu ne perhiz bu ne lahana turşusu' – Sözleriyle davranışları birbirini tutmayan kişilere söylenir.
Büğersen göl olur, açarsan çöl olur
Atasözü: 'Büğersen göl olur, açarsan çöl olur' – Bir şeyi kararında yapmak gerekir; aşırılıklar her zaman zararlıdır.
Büyük lokma ye büyük söz söyleme
Atasözü: 'Büyük lokma ye büyük söz söyleme' – İddialı konuşma, ileride zor durumda kalabilirsin.
Cami ne kadar büyük olsa imam gene bildiğini okur
Atasözü: 'Cami ne kadar büyük olsa imam gene bildiğini okur' – Ortam veya imkanlar değişse de insanlar huylarından vazgeçmez.
Can çıkmayınca (çıkmadan) huy çıkmaz
Atasözü: 'Can çıkmayınca huy çıkmaz' – İnsanın karakteri kolay kolay değişmez.
Cins cinse çeker
Atasözü: 'Cins cinse çeker' – Benzer karakterdeki insanlar birbirine yakınlık duyar.
Cins kedi ölüsünü göstermez
Atasözü: 'Cins kedi ölüsünü göstermez' – Değerli ve onurlu insan, zor durumunu başkalarına belli etmez.
Cin tutana bir muska yeter
Atasözü: 'Cin tutana bir muska yeter' – Korku veya inançla hareket eden kişi, küçük bir şeyden bile etkilenir.
Cömert derler maldan ederler, yiğit derler candan ederler
Atasözü: 'Cömert derler maldan ederler, yiğit derler candan ederler' – Toplumun övgüsü bazen insanı zarara sürükleyebilir.
Cumhura muhalefet kuvveihatadandır
Atasözü: 'Cumhura muhalefet kuvveihatadandır' – Topluma karşı gelmek, yanlış ve hatalı davranışlardan kaynaklanır.
Çağrılan yere erinme, çağrılmayan yere görünme
Atasözü: 'Çağrılan yere erinme çağrılmayan yere görünme' – Davet edildiğin yere gönüllü git, çağrılmadığın yere gitme.
Çağrılmayan yere çörekçiyle börekçi gider
Atasözü: 'Çağrılmayan yere çörekçiyle börekçi gider' – Davet edilmediği yere giden kişi, çıkar amacıyla gitmiştir.
Çalma elin kapısını, çalarlar kapını
Atasözü: 'Çalma elin kapısını çalarlar kapını' – Başkalarına kötülük yapan, aynı kötülüğü kendisi de görür.
Çanağa ne doğrarsan kaşığında o çıkar
Atasözü: 'Çanağa ne doğrarsan kaşığında o çıkar' – Ne ekersen onu biçersin; yaptıklarının karşılığını mutlaka görürsün.
Çarşı iti ev beklemez
Atasözü: 'Çarşı iti ev beklemez' – Kendine ait olmayan kişi veya şey, sana sadakat göstermez.
Çengi ölüsü çalgı (daire, tef) ile kalkar
Atasözü: 'Çengi ölüsü çalgı ile kalkar' – İnsan alıştığı şeyden vazgeçemez; huy, ölümle bile kaybolmaz.
Çerçi kızı boncuğa âşık(tır)
Atasözü: 'Çerçi kızı boncuğa âşıktır' – İnsan, içinde büyüdüğü ortamın alışkanlıklarını taşır.
Çıngıraklı deve kaybolmaz
Atasözü: 'Çıngıraklı deve kaybolmaz' – Kendini belli eden veya dikkat çeken kimse kaybolmaz.
Çivi çıkar ama yeri kalır
Atasözü: 'Çivi çıkar ama yeri kalır' – Yapılan hata affedilse bile izi kalır.
Çoban aldı bağa gitti, kurt aldı dağa gitti
Atasözü: 'Çoban aldı bağa gitti, kurt aldı dağa gitti' – Kimin eline ne geçerse, ona göre davranır.
Çobanın yağı çok olursa çarığına sürer
Atasözü: 'Çobanın yağı çok olursa çarığına sürer' – Kişi, elinde fazlası olunca onu düşünmeden harcar.
Çocuğun bulunduğu yerde dedikodu olmaz
Atasözü: 'Çocuğun bulunduğu yerde dedikodu olmaz' – Çocukların olduğu ortamda insanlar gizli şeyleri konuşmaz.
Çocuğun yediği helal, giydiği haram
Atasözü: 'Çocuğun yediği helal, giydiği haram' – Çocuğa verilen yemek gönül hoşluğu ile yenir ama giydiği kolay yıpranır.
Çocuktan al haberi
Atasözü: 'Çocuktan al haberi' – Çocuklar, saf oldukları için doğruyu söyler.
Çoğu zarar, azı karar
Atasözü: 'Çoğu zarar, azı karar' – Her şeyin fazlası zararlıdır, ölçülü olmak gerekir.
Çok bilen (söyleyen) çok yanılır
Atasözü: 'Çok bilen (söyleyen) çok yanılır' – Her konuda konuşan kişi hata yapmaktan kurtulamaz.
Çok gezen tavuk ayağında pislik getirir
Atasözü: 'Çok gezen tavuk ayağında pislik getirir' – Sürekli gezen veya yerinde durmayan kişi, başına dert açar.
Çok havlayan köpek ısırmaz
Atasözü: 'Çok havlayan köpek ısırmaz' – Çok tehdit eden kimse genellikle eyleme geçmez.
Çok naz âşık usandırır
Atasözü: 'Çok naz âşık usandırır' – Aşırı naz ve ilgisizlik, seven kişiyi bıktırır.
Çok söz yalansız, çok para haramsız olmaz
Atasözü: 'Çok söz yalansız, çok para haramsız olmaz' – Aşırılığın olduğu yerde doğruluk ve dürüstlük zayıflar.
Çömlekçi suyu saksıdan içer
Atasözü: 'Çömlekçi suyu saksıdan içer' – Kişi, elindekinin kıymetini bilmez; başkası sahip olduğuna özenir.
Dalmasını bilmeyen ördek, kıçından dalar
Atasözü: 'Dalmasını bilmeyen ördek, kıçından dalar' – Bilgisiz kişi bir işe kalkıştığında komik veya yanlış sonuçlar doğar.
Dam üstünde saksağan, vur beline kazmayı
Atasözü: 'Dam üstünde saksağan, vur beline kazmayı' – Konu dışı, alakasız veya saçma bir şey söylendiğinde kullanılır.
Davetsiz gelen döşeksiz oturur
Atasözü: 'Davetsiz gelen döşeksiz oturur' – Çağrılmadığı yere giden kişi saygı ve ilgi beklememelidir.
Davetsiz yere kedilerle köpekler gider
Atasözü: 'Davetsiz yere kedilerle köpekler gider' – Kendine değer veren insan, çağrılmadığı yere gitmez.
Deli deli akanı bura bura tıkarlar
Atasözü: 'Deli deli akanı bura bura tıkarlar' – Aşırılığa giden davranışlar sonunda engellenir.
Deli kız düğün etmiş, kendi baş sedire geçmiş
Atasözü: 'Deli kız düğün etmiş, kendi baş sedire geçmiş' – Kendini olduğundan üstün görenin davranışı gülünç olur.
Deliye taş atma, başını yarar
Atasözü: 'Deliye taş atma, başını yarar' – Dengesiz kişilere sataşmak zarara yol açar.
Demir ıslanmaz, deli uslanmaz
Atasözü: 'Demir ıslanmaz, deli uslanmaz' – Bazı kişiler asla değişmez veya akıllanmaz.
Dervişin fikri ne ise zikri de odur
Atasözü: 'Dervişin fikri ne ise zikri de odur' – Kişinin konuşmaları, düşüncelerini yansıtır.
Deveci ile konuşan kapısını büyük açar
Atasözü: 'Deveci ile konuşan kapısını büyük açar' – Kiminle muhatap olduğunu bilmek gerekir; güçlüye göre davran.
Deve Kâbe’ye gitmekle hacı olmaz
Atasözü: 'Deve Kâbe’ye gitmekle hacı olmaz' – Bir işi yapmakla övünmek değil, onu bilinçle yapmak önemlidir.
Deveye bindikten sonra çalı ardına gizlenilmez
Atasözü: 'Deveye bindikten sonra çalı ardına gizlenilmez' – Kişi önemli bir konuma geldikten sonra eski halini gizleyemez.
Deveye ‘inişi mi seversin, yokuşu mu?’ demişler; ‘düz yere mi (düze kıran mı) girdi?’ demiş
Atasözü: 'Deveye inişi mi seversin, yokuşu mu? demişler; düz yere mi düze kıran mı girdi? demiş' – Bazı insanlar her durumda şikâyet edecek bir şey bulur.
Dil ebsem (olsa) baş esen (esendir)
Atasözü: 'Dil ebsem olsa baş esen esendir' – Az konuşan kişi başını beladan korur.
Dilim seni dilim dilim dileyim, başıma geleni senden bileyim
Atasözü: 'Dilim seni dilim dilim dileyim, başıma geleni senden bileyim' – İnsanın başına gelen birçok bela, kendi dilinden kaynaklanır.
Dilini eşek arısı soksun
Atasözü: 'Dilini eşek arısı soksun' – Kötü veya kırıcı konuşan kişiye duyulan tepkiyi ifade eder.
Dilin kemiği yok
Atasözü: 'Dilin kemiği yok' – İnsan, ağzından çıkan söze kolayca yön verip değiştirebilir.
Dişi köpek kuyruğunu sallamayınca, erkek köpek ardına düşmez
Atasözü: 'Dişi köpek kuyruğunu sallamayınca, erkek köpek ardına düşmez' – Karşılıklı ilgi olmadıkça bir ilişki başlamaz.
Dişi yalanmazsa erkek dolanmaz
Atasözü: 'Dişi yalanmazsa erkek dolanmaz' – Erkeklerin ilgisi, çoğu zaman kadınların tutumuna bağlıdır.
Düğün olur iki kişiye, kaygısı düşer deli komşuya
Atasözü: 'Düğün olur iki kişiye, kaygısı düşer deli komşuya' - İnsanı ilgilendirmeyen işlere karışmamak gerekir.
Dünya yıkılsa umurunda değil
Atasözü: 'Dünya yıkılsa umurunda değil' - Hiçbir şeyle ilgilenmeyen, umursamaz kişiler için söylenir.
Dünyayı sel bassa ördeğe vız gelir
Atasözü: 'Dünyayı sel bassa ördeğe vız gelir' - Bazı insanlar için zor olan durumlar, başkaları için önemsizdir.
Eceli gelen (yaklaşan) köpek cami (mescit) duvarına (avlusuna) siyer (işer)
Atasözü: 'Eceli gelen köpek cami (mescit) duvarına (avlusuna) siyer (işer)' - Sonu yaklaşan kişi, tehlikeli veya uygunsuz işler yapar.
Edebi edepsizden öğren
Atasözü: 'Edebi edepsizden öğren' - Kötü örnekler bile insana doğruyu öğretebilir.
Eğilen baş kesilmez
Atasözü: 'Eğilen baş kesilmez' - Alçakgönüllü davranan, zarar görmekten korunur.
Eğri düzü beğenmez, bu da bizi beğenmez
Atasözü: 'Eğri düzü beğenmez, bu da bizi beğenmez' - Kusurlu insanlar başkalarını haksız yere eleştirir.
Ekşi yüzlünün balı acı olur
Atasözü: 'Ekşi yüzlünün balı acı olur' - Somurtkan ve kötü huylu insanın yaptığı işten hayır gelmez.
El ağzına bakan, karısını tez boşar
Atasözü: 'El ağzına bakan, karısını tez boşar' - Başkalarının sözüyle hareket eden kişi, kendi hayatını mahveder.
El elin aynasıdır
Atasözü: 'El elin aynasıdır' - İnsan, kendisini başkalarının davranışlarında görür.
Ele verir talkını (telkini), kendi yutar salkımı
Atasözü: 'Ele verir talkını, kendi yutar salkımı' - Başkalarına öğüt verip kendisi uymayan kişiler için söylenir.
El yarası onulur, dil yarası onulmaz
Atasözü: 'El yarası onulur, dil yarası onulmaz' - Fiziksel yaralar geçer ama sözlerin açtığı yaralar kalır.
Eşeğe cilve yap demişler, çifte atmış
Atasözü: 'Eşeğe cilve yap demişler, çifte atmış' - Cahile iyi davranırsan, nankörlükle karşılık verir.
Eşkıyanın (ihtiyarın, fukaranın) düşkünü, beyaz (hasa) giyer kış günü
Atasözü: 'Eşkıyanın düşkünü beyaz giyer kış günü' - Zor durumda olan kişi, uygun olmayan şeyler yapar.
Fukaranın düşkünü, beyaz giyer kış günü
Atasözü: 'Fukaranın düşkünü beyaz giyer kış günü' - Zor durumda olan kişi genellikle uygunsuz davranır.
Garip itin kuyruğu bacağı arasında (götünde, kıçına kısık) gerek (olur)
Atasözü: 'Garip itin kuyruğu bacağı arasında olur' - Zavallı, güçsüz kişi korkak ve çekingen davranır.
Gel denilen yere gitmeye ar eyleme, gelme denilen yere gidip yerini dar eyleme
Atasözü: 'Gel denilen yere gitmeye ar eyleme, gelme denilen yere gidip yerini dar eyleme' - Davete icabet et, istenmediğin yere gitme.
Gelen ağam giden paşam
Atasözü: 'Gelen ağam giden paşam' - Menfaati için herkese hoş görünmeye çalışan insanı anlatır.
Gelin altın taht getirmiş, çıkmış kendisi oturmuş
Atasözü: 'Gelin altın taht getirmiş, çıkmış kendisi oturmuş' - Bir işi kendi çıkarına çevirmek isteyen kişileri anlatır.
Gem almayan atın ölümü yakındır
Atasözü: 'Gem almayan atın ölümü yakındır' - Söz dinlemeyen, başına buyruk kimse zarar görür.
Güne göre kürk giyinmek gerek
Atasözü: 'Güne göre kürk giyinmek gerek' - Her durumun şartına göre davranmak gerekir.
Güzel bürünür, çirkin görünür
Atasözü: 'Güzel bürünür, çirkin görünür' - İyi huylu kişi davranışlarıyla güzelleşir, kötü huylu kişi ise çirkinleşir.
Hangi dağda kurt öldü?
Atasözü: 'Hangi dağda kurt öldü?' - Uzun süredir görülmeyen veya beklenmedik bir davranış karşısında söylenir.
Hasta ol benim için, öleyim senin için
Atasözü: 'Hasta ol benim için, öleyim senin için' - Aşırı sevgi veya abartılı bağlılık ifadelerinde kullanılır.
Hem kaçar hem davul çalar
Atasözü: 'Hem kaçar hem davul çalar' - Korkak veya kaçan kişi, aynı zamanda övünmeye kalkışmamalıdır.
Her damardan kan alınmaz
Atasözü: 'Her damardan kan alınmaz' - Her kişiyle aynı şekilde iletişim kurulmaz; her durum farklı yaklaşım ister.
Herkes bildiğini okur
Atasözü: 'Herkes bildiğini okur' - İnsan, uyarı veya öğüt dinlemeden kendi bildiği yoldan gider.
Herkes gider Mersin’e, biz gideriz tersine
Atasözü: 'Herkes gider Mersin’e, biz gideriz tersine' - Çoğunluk doğru yolda ilerlerken, biz genelde tersini yaparız.
Herkesin ağzı torba değil ki büzesin
Atasözü: 'Herkesin ağzı torba değil ki büzesin' - İnsanların konuşmasını engelleyemezsin; herkes istediğini söyler.
Herkes kendi ayıbını bilmez
Atasözü: 'Herkes kendi ayıbını bilmez' - İnsanlar kendi hatalarını görmekte zorlanır.
Hırsıza kilit olmaz
Atasözü: 'Hırsıza kilit olmaz' - Kötülük yapmak isteyen, engel tanımaz.
Hocanın dediğini yap (söylediğini dinle), yaptığını yapma
Atasözü: 'Hocanın dediğini yap (söylediğini dinle), yaptığını yapma' - Bazı insanlar doğruyu söyler ama kendileri uygulamaz; önemli olan doğru söze uymaktır.
İş insanın aynasıdır
Atasözü: 'İş insanın aynasıdır' - Kişinin değeri, yaptığı işlerden belli olur.
İyi nasihat verilir, iyi ad verilemez
Atasözü: 'İyi nasihat verilir, iyi ad verilemez' - İyi öğüt verilebilir ama iyi ün kazandırılamaz.
Kedinin usluluğu sıçan görünceye kadar
Atasözü: 'Kedinin usluluğu sıçan görünceye kadar' - Bazı insanların sakinliği fırsat bulana kadardır.
Kedi olalı bir fare tuttu
Atasözü: 'Kedi olalı bir fare tuttu' - Kişinin yaptığı küçük bir başarıyı büyük görmesiyle alay edilir.
Kedi yavrusunu yerken sıçana benzetir
Atasözü: 'Kedi yavrusunu yerken sıçana benzetir' - Kötülük eden kişi, suçunu örtmek için bahane üretir.
Kediyi sıkıştırırsan üstüne atılır
Atasözü: 'Kediyi sıkıştırırsan üstüne atılır' - İnsanı aşırı zor durumda bırakırsan karşılık verir.
Kelin ayıbını takke örter
Atasözü: 'Kelin ayıbını takke örter' - Küçük bir tedbir bazen büyük bir kusuru gizler.
Kel ölür, sırma saçlı olur; kör ölür, badem gözlü olur
Atasözü: 'Kel ölür, sırma saçlı olur; kör ölür, badem gözlü olur' - Ölen kişinin ardından genellikle iyi konuşulur.
Kel yanında kabak anılmaz
Atasözü: 'Kel yanında kabak anılmaz' - Kişinin kusuruyla ilgili bir şey onun yanında söylenmez.
Kem söz, kem akçe sahibinindir
Atasözü: 'Kem söz, kem akçe sahibinindir' - Kötü söz de kötü para da sahibine yakışır.
Kendi söyler, kendi dinler
Atasözü: 'Kendi söyler, kendi dinler' - Kendi fikrinden başka kimseyi dinlemeyen kişiyi anlatır.
Keskin sirke küpüne (kabına) zarar
Atasözü: 'Keskin sirke küpüne (kabına) zarar' - Öfke ve hiddet, sahibine zarar verir.
Keskin zekâ keramete kıç attırır
Atasözü: 'Keskin zekâ keramete kıç attırır' - Aşırı zeki görünmeye çalışmak insanı zor durumda bırakır.
Keyif benim, köy Mehmet Ağa’nın
Atasözü: 'Keyif benim, köy Mehmet Ağa’nın' - Bir işte yetki olmadan keyfine göre davranmak doğru değildir.
Kılavuzu karga olanın burnu boktan kalkmaz
Atasözü: 'Kılavuzu karga olanın burnu boktan kalkmaz' - Kötü rehber seçen, zarar görmekten kurtulamaz.
Kılık kıyafetle adam adam olmaz
Atasözü: 'Kılık kıyafetle adam adam olmaz' – Gerçek değer, dış görünüşte değil, karakterdedir.
Kırkından sonra at olup da kuyruk mu sallayacak
Atasözü: 'Kırkından sonra at olup da kuyruk mu sallayacak' – İleri yaşta insanın alışkanlıkları değişmez.
Kimin arabasına binerse onun türküsünü çağırır
Atasözü: 'Kimin arabasına binerse onun türküsünü çağırır' - Kişi, çıkarına göre davranır.
Kiminle dans ettiğini biliyor musun?
Atasözü: 'Kiminle dans ettiğini biliyor musun?' - Kiminle muhatap olduğunu iyi bil, her insana aynı şekilde davranma.
Kimin tavuğuna kış demişiz
Atasözü: 'Kimin tavuğuna kış demişiz' - Kimseye zarar verilmediği halde suçlanmaktan yakınma ifadesidir.
Kimse yoğurdum ekşi demez
Atasözü: 'Kimse yoğurdum ekşi demez' - İnsan kendi yaptığı işin kusurunu söylemez.
Kişi arkadaşından bellidir
Atasözü: 'Kişi arkadaşından bellidir' - Bir insan, arkadaşlık ettiği kişilerden tanınır.
Kişi ektiğini biçer
Atasözü: 'Kişi ektiğini biçer' - İnsan ne yaparsa sonucunu kendisi görür.
Kişi ne yaparsa kendine yapar
Atasözü: 'Kişi ne yaparsa kendine yapar' - İnsan, iyilik veya kötülüğün sonucunu önce kendisi yaşar.
Kişinin kendine ettiğini kimse edemez
Atasözü: 'Kişinin kendine ettiğini kimse edemez' - İnsan bazen kendi hatalarıyla kendine zarar verir.
Kişi refikinden azar
Atasözü: 'Kişi refikinden azar' - İnsan, birlikte olduğu kişiye göre değer veya zarar görür.
Kişiyi nasıl bilirsin, kendin gibi
Atasözü: 'Kişiyi nasıl bilirsin, kendin gibi' - İnsan başkalarını kendi karakterine göre değerlendirir.
Kişiyi vezir eden de karısı, rezil eden de
Atasözü: 'Kişiyi vezir eden de karısı, rezil eden de' - Erkeğin toplumdaki konumu, eşinin tutumuyla doğrudan ilgilidir.
Leyleği kuştan mı sayarsın, yazın gelir, kışın gider
Atasözü: 'Leyleği kuştan mı sayarsın, yazın gelir, kışın gider' - Sürekli bulunduğu yeri değiştiren insana güven olmaz.
Nasihat istersen tembele iş buyur
Atasözü: 'Nasihat istersen tembele iş buyur' - Tembel kişi, bahane üretmekte ustadır.
Nekesle cömerdin harcı birdir
Atasözü: 'Nekesle cömerdin harcı birdir' - Cimri de cömert de malını aynı yerden kazanır; fark davranıştadır.
Ne yavuz ol asıl ne yavaş ol basıl
Atasözü: 'Ne yavuz ol asıl ne yavaş ol basıl' - Ne aşırı sert ol ne de fazla yumuşak; dengeyi koru.
Ön tekerlek nereye giderse art tekerlek de oraya gider
Atasözü: 'Ön tekerlek nereye giderse art tekerlek de oraya gider' - Büyüklerin yolundan giden küçükler, onların kaderini yaşar.
Pek yaş olma, sıkılırsın; pek de kuru olma, kırılırsın
Atasözü: 'Pek yaş olma, sıkılırsın; pek de kuru olma, kırılırsın' - Aşırıya kaçmadan dengeli davran.
Rüzgâra (karşı) tüküren, kendi yüzüne tükürür
Atasözü: 'Rüzgâra karşı tüküren kendi yüzüne tükürür' - Güçlü olana karşı çıkan, zararını kendisi görür.
Sarhoştan, deli bile korkar
Atasözü: 'Sarhoştan, deli bile korkar' - Sarhoş insanın ne yapacağı belli olmaz, ondan uzak durmak gerekir.
Sıçan geçer yol olur
Atasözü: 'Sıçan geçer yol olur' - Bir iş veya durum tekrarlanırsa herkes aynı yolu kullanır.
Sitteisevir kapıyı çevirir
Atasözü: 'Sitteisevir kapıyı çevirir' - Kararsız ve değişken kişilerden zarar gelir.
Sofu soğan yemez, bulunca sapını komaz
Atasözü: 'Sofu soğan yemez, bulunca sapını komaz' - İnsan yasakladığı şeye fırsat bulunca fazlasıyla yönelir.
Sonradan görme, gâvurdan dönme
Atasözü: 'Sonradan görme, gâvurdan dönme' - Sonradan zengin olan veya mevki kazanan kişi ölçüsüz davranır.
Sorma kişinin aslını, sohbetinden bellidir
Atasözü: 'Sorma kişinin aslını, sohbetinden bellidir' - İnsanın karakteri konuşmalarından belli olur.
Sükût ikrardan gelir
Atasözü: 'Sükût ikrardan gelir' - Sessiz kalan kişi genellikle onaylamış sayılır.
Sütsüz koyun meleyen olur
Atasözü: 'Sütsüz koyun meleyen olur' - Eksik veya yetersiz olan kişi çok konuşur.
Taş ne kadar ıslanırsa, deli o kadar uslanır
Atasözü: 'Taş ne kadar ıslanırsa, deli o kadar uslanır' - Bazı kişiler ne kadar öğüt verilse de değişmez.
Tatlı söz dinletir, tatsız söz esnetir
Atasözü: 'Tatlı söz dinletir, tatsız söz esnetir' - Nazik konuşan dinlenir, kaba konuşan itici olur.
Tembele iş buyur, sana akıl öğretsin
Atasözü: 'Tembele iş buyur, sana akıl öğretsin' - Tembel insan, iş yapmak yerine öğüt verir.
Topalla gezen, aksamak öğrenir
Atasözü: 'Topalla gezen, aksamak öğrenir' - Kötü örneklerle birlikte olan, onların davranışlarını benimser.
Ürüyen köpek ısırmaz
Atasözü: 'Ürüyen köpek ısırmaz' - Çok konuşan, tehdit eden kişi genelde zarar vermez.
Üzüm üzüme baka baka kararır
Atasözü: 'Üzüm üzüme baka baka kararır' - İnsanlar birlikte yaşadıkları kişilere benzerler.
Yavru kuş, yuvada gördüğünü yapar
Atasözü: 'Yavru kuş, yuvada gördüğünü yapar' - Çocuklar, anne babalarını örnek alır.
Yengece ‘niçin yan yan gidersin?’ demişler, ‘serde kabadayılık var’ demiş
Atasözü: 'Yengece niçin yan yan gidersin demişler, serde kabadayılık var demiş' - İnsan, yanlışını bile savunarak kendini haklı göstermeye çalışır.
Yerini bilmeyen, yılda bir kat urba eskitir
Atasözü: 'Yerini bilmeyen, yılda bir kat urba eskitir' - Kendini bilmeyen, haddini aşan kişi hep zarara uğrar.
Yetimi okşamışlar, vay sırtım demiş
Atasözü: 'Yetimi okşamışlar, vay sırtım demiş' - Bazı insanlar iyilikten bile şikâyet eder.
Yırtıcı kuşun ömrü az olur
Atasözü: 'Yırtıcı kuşun ömrü az olur' - Zalim, hırçın insan uzun süre ayakta kalamaz.
Yiğit lakabıyla anılır
Atasözü: 'Yiğit lakabıyla anılır' - İnsanın değeri, davranışlarıyla ve itibarıyla ölçülür.
Yoğurdum (ayranım) ekşidir diyen olmaz
Atasözü: 'Yoğurdum (ayranım) ekşidir diyen olmaz' - İnsanlar kendi kusurlarını kabul etmez, herkes kendini haklı görür.
Yumurtlayan tavuk bağırgan olur
Atasözü: 'Yumurtlayan tavuk bağırgan olur' - Bir başarı elde eden kişi, bunu duyurmaktan çekinmez.
Yüz verme arsız olur, az verme hırsız olur
Atasözü: 'Yüz verme arsız olur, az verme hırsız olur' - İnsana aşırı veya yetersiz ilgi göstermek, ikisinde de olumsuz sonuç doğurur.