Tozlu Sözlük
Disiplin Temalı Atasözleri
Disiplin temasına ait atasözleri listesi.
Rastgele Atasözü
Disiplin Temalı Atasözleri
Abdal düğünde oynar, bayramda oynar
“Abdal düğünde oynar, bayramda oynar” esasında aşırılıktan kaçınmanın ve sağduyunun değerini altını çizer.
Aç tavuk kendini buğday ambarında sanır
“Aç tavuk kendini buğday ambarında sanır” kuşaktan kuşağa aktarılan bu öğüt denge ve yerindelik gözetmenin önemini öğütler.
Ağaç kökünden yıkılır
“Ağaç kökünden yıkılır” hatırlatır ve denge ve yerindelik gözetmenin önemini öne çıkarır.
Ağaç yaprağıyla gürler
“Ağaç yaprağıyla gürler” veriyle düşünmenin ve temkinli ilerlemenin faydasını altını çizer; yaşanmışlıklardan doğan bu deyiş söylenmiştir.
Ağaç yaşken eğilir
“Ağaç yaşken eğilir” teorinin pratikle anlam kazandığını ön plana çıkarır; kuşaktan kuşağa aktarılan bu öğüt söylenmiştir.
Ağır giden yol alır
“Ağır giden yol alır” altını çizer ve veriyle düşünmenin ve temkinli ilerlemenin faydasını öne çıkarır.
Ağır taş yerinde ağırdır
“Ağır taş yerinde ağırdır” yaşanmışlıklardan doğan bu deyiş veriyle düşünmenin ve temkinli ilerlemenin faydasını hatırlatır.
Ağlamakla gülmek kardeştir
“Ağlamakla gülmek kardeştir” vurgular ve aşırılıktan kaçınmanın ve sağduyunun değerini öne çıkarır.
Al elmaya taş atan çok olur
“Al elmaya taş atan çok olur” veriyle düşünmenin ve temkinli ilerlemenin faydasını vurgular; kuşaktan kuşağa aktarılan bu öğüt söylenmiştir.
Altın anahtar her kapıyı açar
“Altın anahtar her kapıyı açar” kuşaktan kuşağa aktarılan bu öğüt aşırılıktan kaçınmanın ve sağduyunun değerini ön plana çıkarır.
Araba devrildikten sonra yol gösteren çok olur
“Araba devrildikten sonra yol gösteren çok olur” aşırılıktan kaçınmanın ve sağduyunun değerini öğütler; kuşaktan kuşağa aktarılan bu öğüt söylenmiştir.
Ateş düştüğü yeri yakar
“Ateş düştüğü yeri yakar” halk bilgeliklerinden biri olan bu söz aşırılıktan kaçınmanın ve sağduyunun değerini öğütler.
Ayağını yorganına göre uzat
“Ayağını yorganına göre uzat” küçük ama düzenli birikimlerin zamanla güvenceye dönüştüğünü öğütler; öz itibarıyla söylenmiştir.
Az olsun, öz olsun
“Az olsun, öz olsun” aşırılıktan kaçınmanın ve sağduyunun değerini ön plana çıkarır; kuşaktan kuşağa aktarılan bu öğüt söylenmiştir.
Az veren candan, çok veren maldan
“Az veren candan, çok veren maldan” denge ve yerindelik gözetmenin önemini vurgular; öz itibarıyla söylenmiştir.
Bal bal demekle ağız tatlanmaz
“Bal bal demekle ağız tatlanmaz” öğütler ve denge ve yerindelik gözetmenin önemini öne çıkarır.
Bekâra karı boşamak kolay
“Bekâra karı boşamak kolay” hatırlatır ve aşırılıktan kaçınmanın ve sağduyunun değerini öne çıkarır.
Bekleyen derviş muradına ermiş
“Bekleyen derviş muradına ermiş” acele kararların bedelini öğütler; kısaca söylenmiştir.
Benim oğlum bina okur, döner döner yine okur
“Benim oğlum bina okur, döner döner yine okur” özünde veriyle düşünmenin ve temkinli ilerlemenin faydasını hatırlatır.
Bülbülün çektiği dili belasıdır
“Bülbülün çektiği dili belasıdır” öz itibarıyla aşırılıktan kaçınmanın ve sağduyunun değerini öğütler.
Cana geleceğine mala gelsin
“Cana geleceğine mala gelsin” denge ve yerindelik gözetmenin önemini altını çizer; kuşaktan kuşağa aktarılan bu öğüt söylenmiştir.
Cehennemin yolu iyi niyet taşlarıyla döşelidir
“Cehennemin yolu iyi niyet taşlarıyla döşelidir” esasında veriyle düşünmenin ve temkinli ilerlemenin faydasını hatırlatır.
Çam ağacının boyu uzun olur, gölgesi kısa
“Çam ağacının boyu uzun olur, gölgesi kısa” vurgular ve aşırılıktan kaçınmanın ve sağduyunun değerini öne çıkarır.
Çam sakızı çoban armağanı
“Çam sakızı çoban armağanı” temelinde veriyle düşünmenin ve temkinli ilerlemenin faydasını altını çizer.
Çatal kazık yere batmaz
“Çatal kazık yere batmaz” veriyle düşünmenin ve temkinli ilerlemenin faydasını altını çizer; kuşaktan kuşağa aktarılan bu öğüt söylenmiştir.
Çay içmeyen adamdan kork
“Çay içmeyen adamdan kork” kısaca denge ve yerindelik gözetmenin önemini altını çizer.
Çay taşınca bardak yanar
“Çay taşınca bardak yanar” denge ve yerindelik gözetmenin önemini vurgular; yaşanmışlıklardan doğan bu deyiş söylenmiştir.
Çekirge bir sıçrar, iki sıçrar
“Çekirge bir sıçrar, iki sıçrar” ön plana çıkarır ve aşırılıktan kaçınmanın ve sağduyunun değerini öne çıkarır.
Çiğ yemiş ağzı yanar
“Çiğ yemiş ağzı yanar” denge ve yerindelik gözetmenin önemini hatırlatır; kuşaktan kuşağa aktarılan bu öğüt söylenmiştir.
Çivi çıkar ama yeri kalır
“Çivi çıkar ama yeri kalır” öz itibarıyla denge ve yerindelik gözetmenin önemini hatırlatır.
Çok laf yalansız, çok mal haramsız olmaz
“Çok laf yalansız, çok mal haramsız olmaz” öğütler ve denge ve yerindelik gözetmenin önemini öne çıkarır.
Dağ dağa kavuşmaz, insan insana kavuşur
“Dağ dağa kavuşmaz, insan insana kavuşur” halk bilgeliklerinden biri olan bu söz veriyle düşünmenin ve temkinli ilerlemenin faydasını öğütler.
Dağdan gelen yağmur, ovayı bastırır
“Dağdan gelen yağmur, ovayı bastırır” denge ve yerindelik gözetmenin önemini altını çizer; kısaca söylenmiştir.
Dağdan gelip bağdakini kovmak
“Dağdan gelip bağdakini kovmak” özünde veriyle düşünmenin ve temkinli ilerlemenin faydasını vurgular.
Daldan dala konmak
“Daldan dala konmak” veriyle düşünmenin ve temkinli ilerlemenin faydasını ön plana çıkarır; esasında söylenmiştir.
Damlaya damlaya göl olur
“Damlaya damlaya göl olur” öz itibarıyla denge ve yerindelik gözetmenin önemini vurgular.
Danışan dağı aşmış, danışmayan yolu şaşmış
“Danışan dağı aşmış, danışmayan yolu şaşmış” yaşanmışlıklardan doğan bu deyiş denge ve yerindelik gözetmenin önemini ön plana çıkarır.
Davetsiz gelen döner, ev sahibinin yüzünü güldürür
“Davetsiz gelen döner, ev sahibinin yüzünü güldürür” ön plana çıkarır ve denge ve yerindelik gözetmenin önemini öne çıkarır.
Deli deliyi görünce sopasını saklar
“Deli deliyi görünce sopasını saklar” kuşaktan kuşağa aktarılan bu öğüt denge ve yerindelik gözetmenin önemini altını çizer.
Demir tavında dövülür
“Demir tavında dövülür” esasında denge ve yerindelik gözetmenin önemini öğütler.
Denize düşen yılana sarılır
“Denize düşen yılana sarılır” veriyle düşünmenin ve temkinli ilerlemenin faydasını öğütler; esasında söylenmiştir.
Dereyi görmeden paçayı sıvama
“Dereyi görmeden paçayı sıvama” aşırılıktan kaçınmanın ve sağduyunun değerini telkin eder; yaşanmışlıklardan doğan bu deyiş söylenmiştir.
Dervişin fikri neyse zikri odur
“Dervişin fikri neyse zikri odur” aşırılıktan kaçınmanın ve sağduyunun değerini telkin eder; yaşanmışlıklardan doğan bu deyiş söylenmiştir.
Deve diken yer, eşek ot
“Deve diken yer, eşek ot” aşırılıktan kaçınmanın ve sağduyunun değerini vurgular; halk bilgeliklerinden biri olan bu söz söylenmiştir.
Deveye hendek atlatmak
“Deveye hendek atlatmak” öğütler ve aşırılıktan kaçınmanın ve sağduyunun değerini öne çıkarır.
Deve yükü ile gel, sinek vızıltısı ile git
“Deve yükü ile gel, sinek vızıltısı ile git” veriyle düşünmenin ve temkinli ilerlemenin faydasını öğütler; temelinde söylenmiştir.
Dikensiz gül olmaz
“Dikensiz gül olmaz” ön plana çıkarır ve denge ve yerindelik gözetmenin önemini öne çıkarır.
Dilinde tüy bitmek
“Dilinde tüy bitmek” denge ve yerindelik gözetmenin önemini öğütler; temelinde söylenmiştir.
Düşün taşın, meydanı boş sanma
“Düşün taşın, meydanı boş sanma” veriyle düşünmenin ve temkinli ilerlemenin faydasını hatırlatır; öz itibarıyla söylenmiştir.
Ecel geldi cihane, baş ağrısı bahane
“Ecel geldi cihane, baş ağrısı bahane” denge ve yerindelik gözetmenin önemini ön plana çıkarır; yaşanmışlıklardan doğan bu deyiş söylenmiştir.
Eden bulur
“Eden bulur” veriyle düşünmenin ve temkinli ilerlemenin faydasını telkin eder; temelinde söylenmiştir.
Efendi adam işini sağlam tutar
“Efendi adam işini sağlam tutar” öz itibarıyla denge ve yerindelik gözetmenin önemini vurgular.
El elin külüne muhtaç
“El elin külüne muhtaç” özünde denge ve yerindelik gözetmenin önemini telkin eder.
Elmadan armut olmaz
“Elmadan armut olmaz” hatırlatır ve denge ve yerindelik gözetmenin önemini öne çıkarır.
Elmas, çamura düşmekle değerinden bir şey kaybetmez
“Elmas, çamura düşmekle değerinden bir şey kaybetmez” özünde veriyle düşünmenin ve temkinli ilerlemenin faydasını ön plana çıkarır.
El yuvayı yapar, dişi kuş yuvayı kurar
“El yuvayı yapar, dişi kuş yuvayı kurar” kuşaktan kuşağa aktarılan bu öğüt aşırılıktan kaçınmanın ve sağduyunun değerini altını çizer.
Erkek arslan dişinin yanında aslan olur
“Erkek arslan dişinin yanında aslan olur” ön plana çıkarır ve veriyle düşünmenin ve temkinli ilerlemenin faydasını öne çıkarır.
Erken kalkan yol alır
“Erken kalkan yol alır” telkin eder ve sürekliliğin tek seferlik ataklardan değerli olduğunu öne çıkarır.
Er olan ekmeğini taştan çıkarır
“Er olan ekmeğini taştan çıkarır” kısaca aşırılıktan kaçınmanın ve sağduyunun değerini öğütler.
Er olan sözünde durur
“Er olan sözünde durur” ön plana çıkarır ve veriyle düşünmenin ve temkinli ilerlemenin faydasını öne çıkarır.
Eski köye yeni adet getirmek
“Eski köye yeni adet getirmek” denge ve yerindelik gözetmenin önemini vurgular; kuşaktan kuşağa aktarılan bu öğüt söylenmiştir.
Eti senin, kemiği benim
“Eti senin, kemiği benim” kuşaktan kuşağa aktarılan bu öğüt aşırılıktan kaçınmanın ve sağduyunun değerini vurgular.
Fazla havadan yağmur çıkmaz
“Fazla havadan yağmur çıkmaz” vurgular ve geçiş dönemlerinde erken gevşememenin önemini öne çıkarır.
Fazla söz mal satmaz
“Fazla söz mal satmaz” veriyle düşünmenin ve temkinli ilerlemenin faydasını vurgular; kısaca söylenmiştir.
Fırsat her zaman ele geçmez
“Fırsat her zaman ele geçmez” veriyle düşünmenin ve temkinli ilerlemenin faydasını ön plana çıkarır; öz itibarıyla söylenmiştir.
Gaflet uykusunda olmak
“Gaflet uykusunda olmak” vurgular ve denge ve yerindelik gözetmenin önemini öne çıkarır.
Garip kuşun yuvasını Allah yapar
“Garip kuşun yuvasını Allah yapar” veriyle düşünmenin ve temkinli ilerlemenin faydasını telkin eder; esasında söylenmiştir.
Gariplerin duası geri çevrilmez
“Gariplerin duası geri çevrilmez” öz itibarıyla veriyle düşünmenin ve temkinli ilerlemenin faydasını ön plana çıkarır.
Gözden düşmek kolay, gönülden düşmek zordur
“Gözden düşmek kolay, gönülden düşmek zordur” denge ve yerindelik gözetmenin önemini telkin eder; kuşaktan kuşağa aktarılan bu öğüt söylenmiştir.
Göz görmeyince gönül katlanır
“Göz görmeyince gönül katlanır” ön plana çıkarır ve denge ve yerindelik gözetmenin önemini öne çıkarır.
Gözler kalbin aynasıdır
“Gözler kalbin aynasıdır” telkin eder ve aşırılıktan kaçınmanın ve sağduyunun değerini öne çıkarır.
Gözü olan utanır
“Gözü olan utanır” denge ve yerindelik gözetmenin önemini öğütler; halk bilgeliklerinden biri olan bu söz söylenmiştir.
Göz var nizam var
“Göz var nizam var” denge ve yerindelik gözetmenin önemini vurgular; öz itibarıyla söylenmiştir.
Gülü seven dikenine katlanır
“Gülü seven dikenine katlanır” öz itibarıyla aşırılıktan kaçınmanın ve sağduyunun değerini telkin eder.
Gün doğmadan neler doğar
“Gün doğmadan neler doğar” ön plana çıkarır ve aşırılıktan kaçınmanın ve sağduyunun değerini öne çıkarır.
Güneş girmeyen eve doktor girer
“Güneş girmeyen eve doktor girer” öz itibarıyla beden–zihin dengesinin tüm hedeflerin temeli olduğunu ön plana çıkarır.
Gün ola harman ola
“Gün ola harman ola” vurgular ve erken ve planlı başlamanın verimi artırdığını öne çıkarır.
Güzele bakmak sevaptır
“Güzele bakmak sevaptır” ön plana çıkarır ve denge ve yerindelik gözetmenin önemini öne çıkarır.
Hatasız kul olmaz
“Hatasız kul olmaz” denge ve yerindelik gözetmenin önemini ön plana çıkarır; esasında söylenmiştir.
Haydan gelen huya gider
“Haydan gelen huya gider” özünde veriyle düşünmenin ve temkinli ilerlemenin faydasını telkin eder.
Hayırlı evlat atanını atlatır
“Hayırlı evlat atanını atlatır” telkin eder ve denge ve yerindelik gözetmenin önemini öne çıkarır.
Her işin başı sağlık
“Her işin başı sağlık” öğütler ve koruyucu alışkanlıkların en kârlı yatırım olduğunu öne çıkarır.
Herkes eşit doğmaz
“Herkes eşit doğmaz” denge ve yerindelik gözetmenin önemini altını çizer; kuşaktan kuşağa aktarılan bu öğüt söylenmiştir.
Her koyun kendi bacağından asılır
“Her koyun kendi bacağından asılır” temelinde veriyle düşünmenin ve temkinli ilerlemenin faydasını hatırlatır.
Her kuşun eti yenmez
“Her kuşun eti yenmez” denge ve yerindelik gözetmenin önemini vurgular; öz itibarıyla söylenmiştir.
Her zaman her şeyin zamanı vardır
“Her zaman her şeyin zamanı vardır” kuşaktan kuşağa aktarılan bu öğüt aşırılıktan kaçınmanın ve sağduyunun değerini öğütler.
Hodri meydan
“Hodri meydan” veriyle düşünmenin ve temkinli ilerlemenin faydasını hatırlatır; esasında söylenmiştir.
Horozu çok olan köyün sabahı geç olur
“Horozu çok olan köyün sabahı geç olur” hatırlatır ve veriyle düşünmenin ve temkinli ilerlemenin faydasını öne çıkarır.
Huy can ile çıkar
“Huy can ile çıkar” aşırılıktan kaçınmanın ve sağduyunun değerini ön plana çıkarır; kuşaktan kuşağa aktarılan bu öğüt söylenmiştir.
Irmak kenarında yaşayan suya hasret kalmaz
“Irmak kenarında yaşayan suya hasret kalmaz” kısaca aşırılıktan kaçınmanın ve sağduyunun değerini telkin eder.
Isırgan otunu değirmende öğütmek
“Isırgan otunu değirmende öğütmek” öğütler ve denge ve yerindelik gözetmenin önemini öne çıkarır.
Işık doğudan yükselir
“Işık doğudan yükselir” telkin eder ve aşırılıktan kaçınmanın ve sağduyunun değerini öne çıkarır.
İki karpuz bir koltuğa sığmaz
“İki karpuz bir koltuğa sığmaz” aşırılıktan kaçınmanın ve sağduyunun değerini hatırlatır; öz itibarıyla söylenmiştir.
İki ucu boklu değnek
“İki ucu boklu değnek” temelinde denge ve yerindelik gözetmenin önemini ön plana çıkarır.
İki yakası bir araya gelmemek
“İki yakası bir araya gelmemek” esasında veriyle düşünmenin ve temkinli ilerlemenin faydasını hatırlatır.
İlim iltifata tabidir
“İlim iltifata tabidir” ön plana çıkarır ve aşırılıktan kaçınmanın ve sağduyunun değerini öne çıkarır.
İnce eleyip sık dokumak
“İnce eleyip sık dokumak” ‘bilmiyorum’ diyebilmenin kapı açtığını vurgular; halk bilgeliklerinden biri olan bu söz söylenmiştir.
İnsan insana benzer ama aynısı değildir
“İnsan insana benzer ama aynısı değildir” kuşaktan kuşağa aktarılan bu öğüt aşırılıktan kaçınmanın ve sağduyunun değerini vurgular.
İnsan ne ekerse onu biçer
“İnsan ne ekerse onu biçer” aşırılıktan kaçınmanın ve sağduyunun değerini öğütler; özünde söylenmiştir.
İnsan yedisinde ne ise yetmişinde odur
“İnsan yedisinde ne ise yetmişinde odur” denge ve yerindelik gözetmenin önemini altını çizer; kısaca söylenmiştir.
İsteyenin bir yüzü kara, vermeyenin iki yüzü
“İsteyenin bir yüzü kara, vermeyenin iki yüzü” veriyle düşünmenin ve temkinli ilerlemenin faydasını telkin eder; temelinde söylenmiştir.
İşleyen demir ışıldar
“İşleyen demir ışıldar” veriyle düşünmenin ve temkinli ilerlemenin faydasını ön plana çıkarır; esasında söylenmiştir.
İti ite kırdırmak
“İti ite kırdırmak” hatırlatır ve veriyle düşünmenin ve temkinli ilerlemenin faydasını öne çıkarır.
İt ürür, kervan yürür
“İt ürür, kervan yürür” esasında aşırılıktan kaçınmanın ve sağduyunun değerini vurgular.
İyi olacak hastanın ayağına doktor gelir
“İyi olacak hastanın ayağına doktor gelir” kısaca koruyucu alışkanlıkların en kârlı yatırım olduğunu altını çizer.
Kara gün kararıp kalmaz
“Kara gün kararıp kalmaz” telkin eder ve denge ve yerindelik gözetmenin önemini öne çıkarır.
Kara kışın sonu bahardır
“Kara kışın sonu bahardır” geçiş dönemlerinde erken gevşememenin önemini hatırlatır; özünde söylenmiştir.
Karga ile gezen kargalık öğrenir
“Karga ile gezen kargalık öğrenir” denge ve yerindelik gözetmenin önemini ön plana çıkarır; kısaca söylenmiştir.
Kefen parası biriktirmek
“Kefen parası biriktirmek” altını çizer ve gelir–gider dengesinin uzun vadeli rahatlık sağladığını öne çıkarır.
Keskin sirke küpüne zarar
“Keskin sirke küpüne zarar” öğütler ve denge ve yerindelik gözetmenin önemini öne çıkarır.
Kılıç yarası geçer, dil yarası geçmez
“Kılıç yarası geçer, dil yarası geçmez” hatırlatır ve veriyle düşünmenin ve temkinli ilerlemenin faydasını öne çıkarır.
Kısmetinde varsa gelir Yemen’den
“Kısmetinde varsa gelir Yemen’den” ön plana çıkarır ve aşırılıktan kaçınmanın ve sağduyunun değerini öne çıkarır.
Kıt kanaat geçinmek erdemdir
“Kıt kanaat geçinmek erdemdir” veriyle düşünmenin ve temkinli ilerlemenin faydasını telkin eder; esasında söylenmiştir.
Kızım sana söylüyorum gelinim sen anla
“Kızım sana söylüyorum gelinim sen anla” hatırlatır ve denge ve yerindelik gözetmenin önemini öne çıkarır.
Kız oğlanın nefesidir
“Kız oğlanın nefesidir” öğütler ve aşırılıktan kaçınmanın ve sağduyunun değerini öne çıkarır.
Kimse yoğurdum ekşi demez
“Kimse yoğurdum ekşi demez” öz itibarıyla veriyle düşünmenin ve temkinli ilerlemenin faydasını altını çizer.
Kol kırılır yen içinde kalır
“Kol kırılır yen içinde kalır” aşırılıktan kaçınmanın ve sağduyunun değerini hatırlatır; öz itibarıyla söylenmiştir.
Körle yatan şaşı kalkar
“Körle yatan şaşı kalkar” aşırılıktan kaçınmanın ve sağduyunun değerini vurgular; esasında söylenmiştir.
Körün istediği bir göz, Allah verdi iki göz
“Körün istediği bir göz, Allah verdi iki göz” öğütler ve veriyle düşünmenin ve temkinli ilerlemenin faydasını öne çıkarır.
Kötü para iyi parayı kovar
“Kötü para iyi parayı kovar” küçük ama düzenli birikimlerin zamanla güvenceye dönüştüğünü hatırlatır; kuşaktan kuşağa aktarılan bu öğüt söylenmiştir.
Laf taşımak iyi değildir
“Laf taşımak iyi değildir” öğütler ve denge ve yerindelik gözetmenin önemini öne çıkarır.
Mahkeme kadıya mülk olmaz
“Mahkeme kadıya mülk olmaz” aşırılıktan kaçınmanın ve sağduyunun değerini telkin eder; temelinde söylenmiştir.
Mal canın yongasıdır
“Mal canın yongasıdır” vurgular ve aşırılıktan kaçınmanın ve sağduyunun değerini öne çıkarır.
Mart kapıdan baktırır, kazma kürek yaktırır
“Mart kapıdan baktırır, kazma kürek yaktırır” geçiş dönemlerinde erken gevşememenin önemini ön plana çıkarır; halk bilgeliklerinden biri olan bu söz söylenmi...
Mazlumun ahı yerde kalmaz
“Mazlumun ahı yerde kalmaz” halk bilgeliklerinden biri olan bu söz denge ve yerindelik gözetmenin önemini hatırlatır.
Mum dibine ışık vermez
“Mum dibine ışık vermez” denge ve yerindelik gözetmenin önemini telkin eder; öz itibarıyla söylenmiştir.
Nazar boncuğu takmak yetmez, tedbir gerekir
“Nazar boncuğu takmak yetmez, tedbir gerekir” kısaca yedek planın ve risk farkındalığının değerini hatırlatır.
Nerede çokluk, orada bokluk
“Nerede çokluk, orada bokluk” altını çizer ve veriyle düşünmenin ve temkinli ilerlemenin faydasını öne çıkarır.
Nimetin kıymetini bilen artar
“Nimetin kıymetini bilen artar” özünde aşırılıktan kaçınmanın ve sağduyunun değerini altını çizer.
Okumak cehaleti alır
“Okumak cehaleti alır” kuşaktan kuşağa aktarılan bu öğüt ‘bilmiyorum’ diyebilmenin kapı açtığını telkin eder.
Ok yaydan çıkınca geri dönmez
“Ok yaydan çıkınca geri dönmez” öğütler ve aşırılıktan kaçınmanın ve sağduyunun değerini öne çıkarır.
Olta atılmadan balık tutulmaz
“Olta atılmadan balık tutulmaz” aşırılıktan kaçınmanın ve sağduyunun değerini ön plana çıkarır; esasında söylenmiştir.
On akçe, on para
“On akçe, on para” küçük ama düzenli birikimlerin zamanla güvenceye dönüştüğünü altını çizer; esasında söylenmiştir.
On parmağında on marifet
“On parmağında on marifet” esasında veriyle düşünmenin ve temkinli ilerlemenin faydasını vurgular.
Onu bunu bırak, işe bak
“Onu bunu bırak, işe bak” temelinde veriyle düşünmenin ve temkinli ilerlemenin faydasını altını çizer.
Oyun oynayarak öğrenmek güzeldir
“Oyun oynayarak öğrenmek güzeldir” ‘bilmiyorum’ diyebilmenin kapı açtığını vurgular; kuşaktan kuşağa aktarılan bu öğüt söylenmiştir.
Öğrenmenin yaşı yoktur
“Öğrenmenin yaşı yoktur” denge ve yerindelik gözetmenin önemini öğütler; öz itibarıyla söylenmiştir.
Öküz altında buzağı aramak
“Öküz altında buzağı aramak” öğütler ve aşırılıktan kaçınmanın ve sağduyunun değerini öne çıkarır.
Ölme eşeğim ölme, yonca çıkacak
“Ölme eşeğim ölme, yonca çıkacak” öğütler ve denge ve yerindelik gözetmenin önemini öne çıkarır.
Ölümü gören sıtmaya razı olur
“Ölümü gören sıtmaya razı olur” öz itibarıyla veriyle düşünmenin ve temkinli ilerlemenin faydasını telkin eder.
Öyle ise böyledir
“Öyle ise böyledir” esasında aşırılıktan kaçınmanın ve sağduyunun değerini hatırlatır.
Pabucu dama atılmak
“Pabucu dama atılmak” aşırılıktan kaçınmanın ve sağduyunun değerini telkin eder; yaşanmışlıklardan doğan bu deyiş söylenmiştir.
Pahalı etin yahnisi tatsız olur
“Pahalı etin yahnisi tatsız olur” altını çizer ve heves yerine planı; savurganlık yerine ölçüyü seçmenin faydasını öne çıkarır.
Para parayı çeker
“Para parayı çeker” vurgular ve gelir–gider dengesinin uzun vadeli rahatlık sağladığını öne çıkarır.
Rüzgâr eken fırtına biçer
“Rüzgâr eken fırtına biçer” hatırlatır ve aşırılıktan kaçınmanın ve sağduyunun değerini öne çıkarır.
Sabır acıdır meyvesi tatlıdır
“Sabır acıdır meyvesi tatlıdır” ön plana çıkarır ve erken kilitlenmenin risklerini öne çıkarır.
Sabreden derviş muradına ermiş
“Sabreden derviş muradına ermiş” hatırlatır ve olgunlaşma sürecine sabrın eşlik etmesi gerektiğini öne çıkarır.
Sağlam kafa sağlam vücutta bulunur
“Sağlam kafa sağlam vücutta bulunur” kuşaktan kuşağa aktarılan bu öğüt beden–zihin dengesinin tüm hedeflerin temeli olduğunu vurgular.
Sakla samanı, gelir zamanı
“Sakla samanı, gelir zamanı” aşırılıktan kaçınmanın ve sağduyunun değerini vurgular; kuşaktan kuşağa aktarılan bu öğüt söylenmiştir.
Sana göre bana göre
“Sana göre bana göre” aşırılıktan kaçınmanın ve sağduyunun değerini ön plana çıkarır; kısaca söylenmiştir.
Saz çalanın parmağı acımaz
“Saz çalanın parmağı acımaz” telkin eder ve veriyle düşünmenin ve temkinli ilerlemenin faydasını öne çıkarır.
Sebat eden kazanır
“Sebat eden kazanır” denge ve yerindelik gözetmenin önemini hatırlatır; yaşanmışlıklardan doğan bu deyiş söylenmiştir.
Seçmece üzüm, tadı güzel
“Seçmece üzüm, tadı güzel” öz itibarıyla aşırılıktan kaçınmanın ve sağduyunun değerini hatırlatır.
Seveni severler
“Seveni severler” telkin eder ve aşırılıktan kaçınmanın ve sağduyunun değerini öne çıkarır.
Sevgi emektir
“Sevgi emektir” veriyle düşünmenin ve temkinli ilerlemenin faydasını öğütler; esasında söylenmiştir.
Sinek küçük ama leke büyük
“Sinek küçük ama leke büyük” hatırlatır ve veriyle düşünmenin ve temkinli ilerlemenin faydasını öne çıkarır.
Sinek küçüktür ama mide bulandırır
“Sinek küçüktür ama mide bulandırır” kuşaktan kuşağa aktarılan bu öğüt veriyle düşünmenin ve temkinli ilerlemenin faydasını vurgular.
Söz uçar yazı kalır
“Söz uçar yazı kalır” veriyle düşünmenin ve temkinli ilerlemenin faydasını ön plana çıkarır; esasında söylenmiştir.
Şahin sinek avlamaz
“Şahin sinek avlamaz” denge ve yerindelik gözetmenin önemini telkin eder; esasında söylenmiştir.
Şaka kaldırmayanla şaka olmaz
“Şaka kaldırmayanla şaka olmaz” denge ve yerindelik gözetmenin önemini telkin eder; esasında söylenmiştir.
Şaşıran yolunu kaybeder
“Şaşıran yolunu kaybeder” aşırılıktan kaçınmanın ve sağduyunun değerini hatırlatır; kısaca söylenmiştir.
Şimşek çakınca yağmur yakın
“Şimşek çakınca yağmur yakın” vurgular ve aşırılıktan kaçınmanın ve sağduyunun değerini öne çıkarır.
Tarla sürülmeden ekin alınmaz
“Tarla sürülmeden ekin alınmaz” esasında sürekliliğin tek seferlik ataklardan değerli olduğunu öğütler.
Taş üstünde taş bırakmamak
“Taş üstünde taş bırakmamak” denge ve yerindelik gözetmenin önemini vurgular; yaşanmışlıklardan doğan bu deyiş söylenmiştir.
Taş yerinde ağırdır
“Taş yerinde ağırdır” telkin eder ve denge ve yerindelik gözetmenin önemini öne çıkarır.
Tek taş duvar olmaz
“Tek taş duvar olmaz” aşırılıktan kaçınmanın ve sağduyunun değerini hatırlatır; kuşaktan kuşağa aktarılan bu öğüt söylenmiştir.
Tembele iş buyur, o sana yol öğretsin
“Tembele iş buyur, o sana yol öğretsin” veriyle düşünmenin ve temkinli ilerlemenin faydasını hatırlatır; halk bilgeliklerinden biri olan bu söz söylenmiştir.
Tencere yuvarlanmış kapağını bulmuş
“Tencere yuvarlanmış kapağını bulmuş” halk bilgeliklerinden biri olan bu söz aşırılıktan kaçınmanın ve sağduyunun değerini ön plana çıkarır.
Terzi kendi söküğünü dikemez
“Terzi kendi söküğünü dikemez” ön plana çıkarır ve aşırılıktan kaçınmanın ve sağduyunun değerini öne çıkarır.
Tok gözlü ol
“Tok gözlü ol” ön plana çıkarır ve veriyle düşünmenin ve temkinli ilerlemenin faydasını öne çıkarır.
Topal eşek de menzile varır
“Topal eşek de menzile varır” öğütler ve veriyle düşünmenin ve temkinli ilerlemenin faydasını öne çıkarır.
Törpü nerede ise orada parıldar
“Törpü nerede ise orada parıldar” denge ve yerindelik gözetmenin önemini telkin eder; kuşaktan kuşağa aktarılan bu öğüt söylenmiştir.
Tuz ekmek hatırı
“Tuz ekmek hatırı” veriyle düşünmenin ve temkinli ilerlemenin faydasını vurgular; yaşanmışlıklardan doğan bu deyiş söylenmiştir.
Ustaya çırak gerek
“Ustaya çırak gerek” temelinde denge ve yerindelik gözetmenin önemini hatırlatır.
Uzana uzana yatılmaz
“Uzana uzana yatılmaz” kuşaktan kuşağa aktarılan bu öğüt denge ve yerindelik gözetmenin önemini hatırlatır.
Üç düşün bir söyle
“Üç düşün bir söyle” telkin eder ve aşırılıktan kaçınmanın ve sağduyunun değerini öne çıkarır.
Üflemeyle ateş sönmez
“Üflemeyle ateş sönmez” esasında aşırılıktan kaçınmanın ve sağduyunun değerini vurgular.
Vuranın yanına kâr kalmaz
“Vuranın yanına kâr kalmaz” aşırılıktan kaçınmanın ve sağduyunun değerini altını çizer; kuşaktan kuşağa aktarılan bu öğüt söylenmiştir.
Yalancının mumu yatsıya kadar yanar
“Yalancının mumu yatsıya kadar yanar” özünde aşırılıktan kaçınmanın ve sağduyunun değerini altını çizer.
Yarım elma gönül alma
“Yarım elma gönül alma” vurgular ve denge ve yerindelik gözetmenin önemini öne çıkarır.
Yarına bırakma bugünü
“Yarına bırakma bugünü” öz itibarıyla denge ve yerindelik gözetmenin önemini ön plana çıkarır.
Yavaş yürüyen yol alır
“Yavaş yürüyen yol alır” temelinde denge ve yerindelik gözetmenin önemini hatırlatır.
Yazıktır günahtır
“Yazıktır günahtır” öz itibarıyla aşırılıktan kaçınmanın ve sağduyunun değerini öğütler.
Yazılan çizilen kalır
“Yazılan çizilen kalır” denge ve yerindelik gözetmenin önemini telkin eder; temelinde söylenmiştir.
Yazın çalışan kışın üşümez
“Yazın çalışan kışın üşümez” esasında erken ve planlı başlamanın verimi artırdığını telkin eder.
Yazın gölge kışın gölge arayan insan
“Yazın gölge kışın gölge arayan insan” altını çizer ve hava sürprizlerine karşı hazırlığı öne çıkarır.
Yazın sıcağında kışın soğuğu düşün
“Yazın sıcağında kışın soğuğu düşün” esnek plan yapmanın değerini ön plana çıkarır; halk bilgeliklerinden biri olan bu söz söylenmiştir.
Yazın terlemeyen kışın titrer
“Yazın terlemeyen kışın titrer” kısaca esnek plan yapmanın değerini öğütler.
Yazı tahtaya yazılır silinir
“Yazı tahtaya yazılır silinir” ön plana çıkarır ve denge ve yerindelik gözetmenin önemini öne çıkarır.
Yedirmesini bilmeyen yedirmez
“Yedirmesini bilmeyen yedirmez” telkin eder ve aşırılıktan kaçınmanın ve sağduyunun değerini öne çıkarır.
Yel eser, yaprak düşer
“Yel eser, yaprak düşer” temelinde denge ve yerindelik gözetmenin önemini öğütler.
Yerden taş aldı, göğe attı
“Yerden taş aldı, göğe attı” altını çizer ve aşırılıktan kaçınmanın ve sağduyunun değerini öne çıkarır.
Yerine göre davran
“Yerine göre davran” hatırlatır ve veriyle düşünmenin ve temkinli ilerlemenin faydasını öne çıkarır.
Yerli malı yurdun malı
“Yerli malı yurdun malı” altını çizer ve aşırılıktan kaçınmanın ve sağduyunun değerini öne çıkarır.
Yılanın başı küçükken ezilir
“Yılanın başı küçükken ezilir” denge ve yerindelik gözetmenin önemini telkin eder; temelinde söylenmiştir.
Yiğit düştüğü yerden kalkar
“Yiğit düştüğü yerden kalkar” aşırılıktan kaçınmanın ve sağduyunun değerini altını çizer; öz itibarıyla söylenmiştir.
Yol bilenle yola çık
“Yol bilenle yola çık” altını çizer ve veriyle düşünmenin ve temkinli ilerlemenin faydasını öne çıkarır.
Yol gösteren çok olur
“Yol gösteren çok olur” denge ve yerindelik gözetmenin önemini öğütler; özünde söylenmiştir.
Yolunu şaşıran menzile varamaz
“Yolunu şaşıran menzile varamaz” kısaca veriyle düşünmenin ve temkinli ilerlemenin faydasını altını çizer.
Yorgan gitti kavga bitti
“Yorgan gitti kavga bitti” esasında gelir–gider dengesinin uzun vadeli rahatlık sağladığını altını çizer.
Yürüyen merdiven bile yorulur (mizahi)
“Yürüyen merdiven bile yorulur (mizahi)” denge ve yerindelik gözetmenin önemini öğütler; temelinde söylenmiştir.
Zengin malı züğürdün çenesini yorar
“Zengin malı züğürdün çenesini yorar” denge ve yerindelik gözetmenin önemini ön plana çıkarır; öz itibarıyla söylenmiştir.
Zor işin kolayı yoktur
“Zor işin kolayı yoktur” vurgular ve veriyle düşünmenin ve temkinli ilerlemenin faydasını öne çıkarır.